24 september 2007

De economie van investeren in "noodvoorraden voor olie"

Strategic Petroleum Reserves (SPR), of "noodvoorraden voor olie", worden gebruikt om in te grijpen in de oliemarkt als de olieprijzen tijdelijk stijgen. Er zijn twee officiële SPR systemen, het EU systeem en het IEA system (waar de VS onder valt). Het eerste systeem kan worden gezien als onderdeel van het laatste.

De optimale grootte van de SPR volgt uit het algemene investeringsmodel voor het bedienen van een wisselende of onzekere vraag. De marginale (of gemiddelde) kosten per vat per jaar zijn de jaarlijkse kapitaalkosten per vat van de aankoop en de opslag van de olievoorraad. De marginale  opbrengsten per vat per jaar zijn de  opbrengsten van het matigen van de olieprijsverhoging door het laatste vat vrij te geven, maal de kans per jaar dat de SPR is uitgeput. Deze matiging hangt af van het welvaartsverlies veroorzaakt door een stijging van de olieprijs (voor de olie importerende landen) en de prijselasticiteit van de vraag naar olie. Eveneens is de verhouding tussen marginale kosten en marginale opbrengsten kleiner voor een klein land dat onderdeel is van een groter SPR systeem.

Door gebruik te maken van waargenomen of aangenomen waarden voor deze hoeveelheden, kan worden uitgerekend of een specifieke SPR te groot of te klein is. Dit wordt gedaan in een spreadsheet-achtige tabel met wat inputgegevens en een paar eenvoudige formules, toegepast op de EU en de VS. Op deze manier kan gemakkelijk worden gespeeld met de essentiële aannames die zijn gebruikt bij beslissingen over SPR systemen om te zien wat er met de uitkomsten gebeurd. Wij ontdekken dat de SPR systemen waarschijnlijk te groot zijn. Natuurlijk is dit resultaat aan veel beperkingen onderhevig, zoals de onzekerheden die behoren bij de aannames.

 Gepubliceerd als hoofdstuk 3  in M. Mulder, A. ten Cate en G. Zwart, The economics of promoting security of energy supply, EIB Papers, volume 12, nr 2 (2007). Het is een Engelstalige publicatie.

Vergelijking met andere CPB-publicaties

In Energy Policies and Risks on Energy Markets; A cost-benefit analysis, wordt het evenwichtspunt (met netto opbrengsten = nul) uitgerekend op basis van één vaste oliecrisis, terwijl hier de netto opbrengsten worden gemaximeerd, gebaseerd op de verdeling van de oliecrises. Ook houdt "Energy Policies....." rekening met het feit dat de olievoorraden in beperkte hoeveelheden kunnen worden vrijgegeven, wat hier niet het geval is.

In Optimal safety standards for dike-ring areas, worden restschade plus de kosten geminimaliseerd terwijl hier de opbrengsten (de voorkomen schade) minus de kosten worden geminimaliseerd. (De laatste formulering past beter bij de term "kosten-baten-analyse" en bij de gebruikelijke gelijkheid van marginale kosten en marginale opbrengsten in een optimum). Uiteraard zijn de resultaten hetzelfde.

Auteurs

Machiel Mulder
Arie ten Cate
Gijsbert Zwart