17 september 2013

Macro Economische Verkenning (MEV) 2014

CPB: half procent economische groei in 2014

Persbericht
Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht dat het bruto binnenlands product (bbp-volume) in 2013 met 1¼ procent krimpt en in 2014 met ½ procent groeit. De werkloosheid loopt in 2013 met 150.000 personen op tot 620.000 (7%) en in 2014 tot 685.000 (7½%). Het begrotingstekort bedraagt 3,2 procent in 2013 en 3,3 procent in 2014.

Dat schrijft het CPB in de Macro Economische Verkenning 2014, die traditiegetrouw op Prinsjesdag wordt gepubliceerd, maar nu eerder in verband met het uitlekken van de cijfers. In deze nieuwe raming is het 6-miljard-pakket van het kabinet verwerkt. 

De Nederlandse economie ontwikkelt zich in 2014 enigszins ongunstiger dan in de voorlopige raming in augustus werd voorzien. De economische groei (bbp-groei) in 2014 is met ¼% neerwaarts bijgesteld, naar ½%, evenals de consumptiedaling, 1% in plaats van ¾%. Dit is het gevolg van het aanvullende bezuinigingspakket. De macro-economische effecten van dit pakket blijven beperkt door een eenmalige lastenverlichting in 2013, door de vormgeving van de lastenverzwaring in 2014 en doordat bezuinigingen en lastenverzwaringen met enige vertraging doorwerken. De mediane koopkracht neemt in 2013 af met 1¼ %, in 2014 met ½ %.

Het begrotingstekort in 2013 bedraagt 3,2 procent, tegen 3,0 procent in de raming van augustus. Dit is het gevolg van de eenmalige lastenverlichting in 2013. In 2014 bedraagt het begrotingstekort 3,3 procent. In de Macro Economische Verkenning 2014 geeft het CPB in detail toelichting op de actuele ontwikkelingen van de Nederlandse economie, ook in internationaal perspectief.

Lees ook het bijbehorende persbericht. Een Excel-bestand met de data koopkracht-puntenwolken 2014 is hieronder bijgevoegd als bijlage.

Gerelateerde raming en CPB Achtergronddocumenten:

In tabel 3.7 (pagina 62) waren oorspronkelijk de kopjes gezinnen en bedrijven omgewisseld. In het te downloaden/lezen pdf-bestand is dit gecorrigeerd. 

De Macro Economische Verkenning 2014, ISBN 978-90-1257-940-7, prijs 27,50 euro,  is vanaf 20 september 2013 in gedrukte versie te bestellen bij:

Sdu Servicecentrum Uitgeverijen
www.sdu.nl
Postbus 20014
2500 EA Den Haag
Tel. 070-3789880

Downloads

Engels, Excel, 2.7 MB
Engels, Excel, 68.5 KB
Engels, Excel, 68.5 KB
Engels, Excel, 68.5 KB
15 september 2013

Schatting effect BTW-verhoging op inflatie

Hoofdstuk 2.2 van de MEV 2014 bevat een kader over het effect van de btw-verhoging op de inflatie. Dit CPB Achtergronddocument geeft meer achtergrondinformatie over dit onderwerp.

De btw-verhoging van oktober 2012 is in maart 2013 volledig doorberekend in de prijzen. De matige economische groei lijkt geen invloed te hebben gehad op de snelheid van de doorberekening. Dit CPB Achtergronddocument is een technische beschrijving van de manier waarop het effect van de btw-verhoging op de consumentenprijzen is geschat.

Deze publicatie behoort bij de Macro Economische Verkenning 2014.

Downloads

Auteurs

Jonneke Dijkstra
15 september 2013

Trefzekerheid van CPB-ramingen in 2011-2013

In de MEV 2014 wordt in enkele paragrafen ingegaan op de neerwaartse bijstellingen van de economische groei wereldwijd en ook voor Nederland in de afgelopen jaren. Dit CPB Achtergronddocument geeft een nadere onderbouwing van deze analyses in de MEV.

Dit CPB Achtergronddocument behoort bij de Macro Economische Verkenning 2014.

In paragraaf 1.2 van de Macro Economische Verkenning 2014 wordt een duiding gegeven van de overschatting van de economische groei voor de jaren 2011-2013 voor Nederland. Een tekstkader in paragraaf 2.1 gaat in op bijstellingen van de economische groei wereldwijd. In een tekstkader in paragraaf 2.2 wordt nader ingezoomd op de bijstelling van de consumptie.

Het CPB maakt elk kwartaal een raming van de economie voor het lopend en het komend jaar. Deze ramingen zijn niet systematisch te hoog of te laag, maar in afzonderlijke jaren worden (onvermijdelijk) voorspelfouten gemaakt. Zo ook in de afgelopen jaren (2011-2013), waarin wij de economische groei te optimistisch hebben ingeschat, waarbij voor 2013 de huidige raming als voorlopige indicatie wordt gezien van de te verwachten realisatie. Dit achtergronddocument geeft een verantwoording van de bijstelling die daar door nodig was. Deze verantwoording is minder uitgebreid dan in voorgaande analyses (De Jong et al., 2010; Lanser en Kranendonk, 2008), maar zoomt in op de specifieke aspecten van de bijstelling in de afgelopen jaren. Dit betekent bijvoorbeeld dat wel aandacht wordt besteed aan de snelheid waarmee consumptie reageert op veranderingen in het beschikbaar inkomen, maar voorbij wordt gegaan aan de rol van bijstellingen van de cijfers door het CBS op de ramingen.

Nadat in 2010 de bbp-groei hoger uitgekomen is dan een jaar eerder werd geraamd, was in de drie jaren daarna de eerste raming veel te optimistisch. In de MEV 2014 is ook voor het jaar 2014 een neerwaartse bijstelling gemaakt, mede onder invloed van een beleidspakket van 6 mld. In dit achtergronddocument beperken wij de analyse tot de neerwaartse bijstellingen voor de jaren 2011-2013.

De neerwaartse bijstelling in 2011-13 van gemiddeld 2,1% betrof alle bestedingscomponenten van het bbp, waarbij de particuliere consumptie de grootste bijdrage van 0,9%-punt leverde. Overheidsbestedingen, investeringen in woningen, bedrijfsinvesteringen en uitvoer droegen elk 0,3%-punt bij. Aan de bijstelling in de consumptieve bestedingen liggen meerdere factoren ten grondslag. Naast sterke(re) dalingen van de huizenprijzen en lagere inkomens mede door (aanvullend) overheidsbeleid zijn huishoudens voorzichter zijn geweest dan in de raming lag besloten. De bijstelling in uitvoer van goederen en diensten kan evenals in eerdere analyses voor deze jaren weer grotendeels worden verklaard uit de wereldhandelsgroei die zich gematigder heeft ontwikkeld dan geraamd.

Auteurs

Albert van der Horst
15 september 2013

Vraag en antwoord over de begrotingsmultiplier

Dit CPB Achtergronddocument geeft een overzicht van de inzichten uit de literatuur over de begrotingsmultiplier in vraag- en antwoordvorm.

Het bouwt voort op eerder CPB werk (Suyker 2011; CPB 2012; CPB 2013a), ondersteunt de analyse in CPB (2013b) en richt zich specifiek op Nederland.

De vragen en antwoorden zijn ook te vinden via de FAQ-webpagina. Deze publicatie behoort bij de Macro Economische Verkenning 2014.

Lees ook:

 

Auteurs

Jasper Lukkezen
17 september 2013

Tekortreducerende maatregelen 2011-2017 (mev 2014)

Vanaf 2011 zijn netto tekortreducerende maatregelen genomen door de achtereenvolgende kabinetten. In dit CPB Achtergronddocument, behorend bij de Macro Economische Verkenning 2014, worden de diverse pakketten weergegeven en geaggregeerd. Het CPB Achtergronddocument is een update van het CPB Achtergronddocument van maart jongstleden hierover.

Behoort bij:

Zie ook het CPB Achtergronddocument van maart 2013.

Auteurs

Wim Suyker
15 september 2013

Kortetermijnraming september 2013

Het CPB verwacht dat het bruto binnenlands product (bbp-volume) in 2013 met 1¼ procent krimpt en in 2014 met ½ procent groeit. De werkloosheid loopt in 2013 met 150.000 personen op tot 620.000 (7%) en in 2014 tot 685.000 (7½%). Het begrotingstekort bedraagt 3,2 procent in 2013 en 3,3 procent in 2014. Dit is de derde raming gepubliceerd in 2013.
No title

Conclusies

Lees ook het bijbehorende persbericht.

Kerngegevenstabel 2011-2014, MEV 2014

Internationale economie
 2011201220132014
Relevante wereldhandel (%)

4,0

0,7

1 1/2

3 3/4

Prijspeil goedereninvoer
(%)

5,1

2,7

-1 1/2

0

Concurrentenprijs (%)

6,3

4,1

1/4

1/2

Olieprijs (Brent, $)

111,3

111,7

105

103

Eurokoers (dollars per
euro)

1,39

1,28

1,32

1,32

Lange rente (stand in %)

3,0

1,9

1,9

2,4

Volume bestedingen en buitenlandse handel
 2011201220132014
Bruto binnenlands product
(economische groei, %)

0,9

-1,2

-1 1/4

1/2

Bruto binnenlands product
(BBP, in miljarden euro's)

599,0

599,3

602

613

Consumptie huishoudens
(%)

-1,1

-1,6

-2 1/4

-1

Overheidsbestedingen (%)

-0,6

-0,8

-1 1/4

1/2

Bruto investeringen
bedrijvensector,
excl. woningen (%)
12,3

-2,9

-11

1 3/4

Uitvoer van goederen,
exclusief energie (%)

4,4

1,9

2 3/4

4 1/4

Uitvoer van in Nederland
geproduceerde goederen
(%)
3,8

0,7

1

3 1/2

Wederuitvoer (%)

4,9

3,0

4 1/4

5

Invoer van goederen (%)

4,7

3,6

-1/4

4

Prijzen, lonen en koopkracht (toelichting/begrippen)
 2011201220132014
Prijspeil goederenuitvoer,
exclusief energie (%)

2,1

0,8

-1/2

1/2

Prijsconcurrentiepositie (%)

-0,2

2,4

1/2

3/4

Consumentenprijsindex
(CPI), alle huishoudens
2006=100

109,2

111,9

115

117 1/2

Inflatie (mutatie CPI),
alle huishoudens (%)

2,3

2,5

2 3/4

2

Afgeleide inflatie
(CPI), alle huishoudens (%)

2,2

2,1

1 1/2

1 3/4

Prijs bruto binnenlands
product (%)

1,1

1,3

1 1/2

1 1/2

Prijs nationale
bestedingen (%)

0,7

1,8

1 3/4

1 1/2

Contractloon
marktsector (%)

1,4

1,6

1 1/2

1 1/2

Loonvoet marktsector (%)

1,9

1,8

1 1/4

3 1/4

Bruto modaal inkomen
(in euro's)

33500

33000

32500

33500

Koopkracht, statisch,
mediaan,
alle huishoudens (%)

-1,0

-2,4

-1 1/4

-1/2

Prijzen overheid (toelichting/begrippen)
 2011201220132014
Loonvoet sector overheid (%)

0,8

1,7

3/4

1 1/4

Prijs overheidsconsumptie
beloning werknemers (%)

0,5

1,5

3/4

1

Prijs overheidsconsumptie,
netto materieel (IMOC) (%)

1,5

2,5

2 3/4

2

Prijs intermediair verbruik (%)

1,7

2,5

2 1/4

1 1/2

Prijs bruto overheids-
investeringen (IBOI) (%)

1,0

1,2

1

1

Arbeidsmarkt (internationale definitie 'beroepsbevolking', tenzij anders vermeld)
 2011201220132014
Bevolking (x 1000 pers.)

16693

16754

16795

16840

Beroepsbevolking (15-74)
(x 1000 pers.)

8746

8878

8950

9005

Werkzame beroepsbevolking
(15-74) (x 1000 pers.)

8357

8409

8335

8320

Werkloze beroepsbevolking
(15-74) (x 1000 pers.)

389

469

615

685

Werkzame personen (%)

0,7

-0,2

-1

-1/4

Beroepsbevolking
(15-74) (%)

0,0

1,5

3/4

1/2

Werkzame beroeps-
bevolking (15-74) (%)

0,0

0,6

-1

-1/4

Werkloze beroeps-
bevolking (% van bb)

4,4

5,3

7

7 1/2

Werkloze beroepsbevolking
volgens nationale
definitie (% van bb)

5,4

6,4

8 1/2

9 1/4

Marktsector (toelichting/begrippen)
 2011201220132014
Productie (%)

1,4

-1,9

-1 3/4

1

Arbeidsproductiviteit (%)

1,0

-1,6

-1/2

1 3/4

Werkgelegenheid in
arbeidsjaren (%)

0,5

-0,2

-1 1/4

-3/4

Prijs toegevoegde waarde
(%)

0,3

1,8

1/2

1 3/4

Reële arbeidskosten (%)

1,6

0,0

3/4

1 3/4

Arbeidsinkomensquote
(niveau in %)

79,0

80,5

81 3/4

81 1/2

Collectieve sector
 2011201220132014
EMU-saldo (in % BBP)

-4,3

-4,1

-3,2

-3,3

EMU-schuld (in % BBP)

65,7

71,3

75,0

76,3

Collectieve lasten (in % BBP)

38,6

39,0

39,7

40,8

Economische groei in Nederland, 2008-2014

Deze grafiek toont de groei van het Bruto Binnenlands Product in Nederland van 2008 t/m 2014

naar boven 

Gerelateerde publicaties

naar boven