28 november 2016

Welvaartswinst van risicodeling en renteafdekking bij pensioen

Pensioencontracten met een collectief vermogen genereren meer welvaart dan contracten met een individueel vermogen, doordat ze resulteren in een hoger of stabieler pensioen. Pensioencontracten met een collectief vermogen en een open spreidingsmechanisme voor schokken delen risico en rendement met toekomstige opbouw.

Deelnemers kunnen via hun toekomstige opbouw rendement behalen over beleggingen in de jaren voorafgaand aan deelname aan de regeling. Daarnaast delen jongeren via hun toekomstige opbouw mee in risico en rendement van huidige beleggingen. Hierdoor kunnen zij effectief voor meer dan 100% van hun vermogen beleggingsrisico lopen en meer rendement behalen. Dit is aantrekkelijk voor jongeren, wegens hun verdiencapaciteit. Door de gespreide doorwerking van schokken in uitkeringen worden gepensioneerden juist ontzien.

De welvaartswinst voor toekomstige deelnemers aan contract I-B met 50% renteafdekking bedraagt in een evenwichtssituatie ongeveer 7% van het aanvullend pensioen. Hiervan komt ongeveer 4%-punt doordat toekomstige deelnemers aan de regeling via hun toekomstige opbouw kunnen delen in risico en rendement van het fonds. De resterende 3%-punt komt doordat jonge deelnemers via hun toekomstige opbouw rendement kunnen behalen door voor meer dan 100% van hun actuele vermogen bloot te staan aan beleggingsrisico. De welvaartswinst neemt toe bij een hogere beloning voor risico en bij toevoeging van meer ongunstige scenario’s.

Het pensioenresultaat verbetert niet alleen door risicodeling, maar ook door ruimere afdekking van renterisico. De welvaartswinst van deelname aan contract I-B neemt met ongeveer 13%-punt toe door uitbreiding van de renteafdekking met 25%-punt via inzet van renteswaps. Deze afdekking komt naast de bescherming die vastrentende waarden bieden tegen renterisico. Het contract met een ruime afdekking van renterisico blijkt niet alleen aantrekkelijk voor toekomstige deelnemers, maar ook voor huidige actieven. Gebruik van renteswaps in contracten met een individueel vermogen is niet gebruikelijk; nader onderzoek moet uitwijzen of dit wel mogelijk is.

Auteurs

Marcel Lever
Thomas Michielsen