Zoekresultaten

Dit achtergronddocument, behorende bij Kansrijk arbeidsmarktbeleid update sociale zekerheid, gaat over de uitkeringselasticiteit: het verband tussen hoogte en duur van de WW-uitkering en het aantal uitkeringsgerechtigden in de WW. Over dit verband in Nederland is relatief weinig bekend. De uitkeringselasticiteit is voor het CPB van belang voor het doorrekenen van beleidsmaatregelen, zoals deze onder andere in verkiezingsprogramma’s voorkomen. →

Dit achtergronddocument, behorende bij Kansrijk arbeidsmarktbeleid update sociale zekerheid, gaat over de uitkeringselasticiteiten arbeidsongeschiktheid. Het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel is in de afgelopen decennia ingrijpend hervormd. Met de invoering van de Wet verbetering poortwachter zijn de toelatingseisen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering verscherpt: werkgevers en werknemers moeten aan re-integratieverplichtingen voldoen, als voorwaarde om na twee jaar een WIA-aanvraag te doen (tot 2004 was dit één jaar). Een werknemer moet twee jaar in de ziektewet zitten voordat hij een arbeidsongeschiktheidsuitkering kan aanvragen. Bovendien is de werkgever verplicht om het loon van zieke werknemers door te betalen en betaalt hij een hogere premie als er meer werknemers uitstromen naar de WIA. Hierdoor is er een flinke prikkel om het ziekteverzuim van werknemers te beperken en daarmee ook de potentiële AO-instroom. Sindsdien is de instroom in de AO dan ook substantieel gedaald. →

De hoogte van een arbeidsongeschiktheidsuitkering heeft minder invloed op het aantal mensen met zo’n uitkering sinds de toelatingseisen strenger zijn gemaakt. Als een WIA-uitkering 10% verlaagd wordt, neemt het aantal WIA-uitkeringen met 5% af. Bij een verhoging is het effect precies omgekeerd. Deze effecten zijn gehalveerd ten opzichte van de vorige doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) uit 2015. Het effect is het grootst bij gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Op het aantal volledig en duurzaam arbeidsongeschikten, die een IVA- of Wajong-uitkering hebben, heeft de hoogte van de uitkering nauwelijks invloed. Dit staat in de update van het hoofdstuk Sociale zekerheid van de publicatie Kansrijk arbeidsmarktbeleid die het CPB zojuist heeft gepubliceerd. →

Op verzoek van de Werkgroep IBO Toeslagen heeft het CPB de structurele arbeidsaanbodeffecten van vier beleidsvarianten berekend. Deze beleidsvarianten betreffen het invoeren van een basisbehoeftentoeslag ter vervanging van de zorgtoeslag, huurtoeslag en het kindgebonden budget; het samenvoegen van het kindgebonden budget met de kinderbijslag; het invoeren van een inkomensonafhankelijke zorgtoeslag; en een schuif van de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) naar de kinderopvangtoeslag. Alle beleidsvarianten zijn budgetneutraal vormgegeven. →