Doorrekening ex-ante effecten plannen socialezekerheids- en belastingstelsel D66
In de plannen van D66 komen de toe- en bijslagen te vervallen, evenals de hypotheekrenteaftrek, en wordt een nieuwe verzilverbare heffingskorting geïntroduceerd die afhangt van huishoudenstype en het hebben van kinderen. Kinderopvang wordt een (grotendeels) gratis voorziening voor zowel werkenden als niet-werkenden. De zorgpremies in de zorgverzekeringswet (Zvw) worden gehalveerd, wat betekent dat de financiering van de zorg voortaan deels plaatsvindt via de inkomstenbelasting. De AOW-premie wordt verder voor 87,5% gefiscaliseerd en het wettelijk minimumloon verhoogd. Ten slotte introduceert D66 een ozb voor gebruikers als extra belastinggebied voor gemeenten.
In de plannen van D66 om de zorgpremies te halveren gaan verzekeraars duidelijk minder dan 50% van de gelden via de nominale premie innen. Dat kan bezwaren vanuit de Europese Commissie oproepen vanwege mogelijke staatssteunaspecten. De inrichting van het zorgstelsel wordt overigens niet gewijzigd. Daardoor is er geen sprake van transitiekosten.
De berekening is gebaseerd op de parameters in het socialezekerheids- en belastingstelsel in 2025. De introductie van de nieuwe heffingskorting is dermate ingrijpend dat invoering hiervan waarschijnlijk niet voor 2025 mogelijk is. Daarnaast is 2025 het laatste jaar van een volgende kabinetsperiode, en vormt het de basis voor de CPB-doorrekening van verkiezingsprogramma’s (Keuzes in Kaart 2022-2025).
De voorgenomen nieuwe heffingskorting is dusdanig groot dat de economische effecten hiervan met meer dan de gebruikelijke onzekerheid zijn omgeven. Deze notitie tracht de effecten op het overheidsbudget (ex ante), de inkomenseffecten, de effecten op de inkomensongelijkheid en de structurele werkgelegenheid zo goed mogelijk te kwantificeren. Daarbij dient te worden aangetekend dat de onzekerheid van de uitkomsten door de omvang van de verschuivingen relatief groot is, als gevolg van modelonzekerheid en mogelijke onvoorziene gedragseffecten. De macro-economische effecten en de (ex-post) effecten op de overheidsfinanciën zijn niet doorgerekend.
