13 december 2010

Drie studies over de BTW

Voorstel: vervang overdrachtsbelasting door BTW-heffing

Persbericht
De overdrachtsbelasting zou moeten worden vervangen door BTW te heffen over de waardestijging van onroerend goed. Daarvoor pleit CPB-onderzoeker professor Sijbren Cnossen in zijn vandaag verschenen bundel Three VAT Studies.

De bundel bevat drie papers. De eerste beoogt de kennis over de BTW te vergroten, de tweede analyseert BTW-fraude en brengt de behoefte in kaart aan BTW-coördinatie in de Europese Unie en de derde bevat het voorstel om de overdrachtsbelasting op onroerend goed af te schaffen en in plaats daarvan de waardestijging aan de BTW te onderwerpen.

Cnossen betoogt dat de overdrachtsbelasting een onrechtvaardig en verstorend element is in het Nederlandse belastingstelsel, omdat zij geheven wordt telkens wanneer onroerend goed wordt verkocht. Dat betekent dat er grote verschillen bestaan in de belastingdruk op onroerende goederen. BTW-heffing over de waardestijging elimineert deze nadelige belasting-op-belastingeffecten van de overdrachtsbelasting. Momenteel wordt onroerend goed alleen belast bij eerste oplevering. Daarna is de verkoop onbelast voor de BTW en dat geldt dus ook voor de waardestijging.

Ten aanzien van de Europese dimensie van het BTW-stelsel nuanceert Cnossen de wens van de Europese Commissie om een eenvoudiger, robuuster en efficiënter BTW-stelsel in te voeren. Er wordt teveel ophef gemaakt over carrouselfraude in de Europese Unie. Dit is fraude waarbij BTW op de invoer van producten en diensten verlegd wordt naar de koper die BTW-aftrek geniet. De door de leverancier ontvangen BTW wordt echter niet afgedragen. Vaak wordt vergeten dat dergelijke carrouselfraude bij lange na niet zo groot is als de fraude in het informele circuit, bijvoorbeeld zwart klussen. Carrouselfraude kan niet worden voorkomen door intracommunautaire leveringen aan de BTW te onderwerpen. Het Duitse en Oostenrijkse idee om de BTW-plicht te verleggen naar de kleinhandel biedt ook geen soelaas. Het is beter om de intracommunautaire controle van BTW-transacties te intensiveren door middel van bilateraal accountantsonderzoek.

Lees hier het bijbehorende persbericht.

De eerste studie is een kort begrip van de BTW voor juristen, economen, en accountants die zelden met elkaar praten over belastingvraagstukken, met name in Nederland. De verschillende zienswijzen werpen licht op de aard en de werking van de BTW.

De tweede studie onderzoekt en beoordeelt de coördinatie van de BTW in de EU tegen de achtergrond van een analyse van BTW-fraude. De belasting van intracommunautaire uitvoer is niet de oplossing voor BTW-coördinatieproblemen. In plaats daarvan dient de aandacht zich te richten op grensoverschrijdend boekenonderzoek en, zo nodig, opsporing en vervolging van fraudeurs.

De derde studie pleit er voor om waardeveranderingen van vrijgesteld onroerend goed in de BTW-heffingsgrondslag te betrekken, zoals ook gebeurt met tweedehands goederen die door BTW-plichtige personen worden verhandeld. Deze uitbreiding van de heffingsgrondslag dient in de plaats te komen van de unfaire en verstorende overdrachts- of registratiebelastingen en zegelrechten op transacties in onroerend goed die thans door de verschillende lidstaten worden geheven.

Auteurs

Sijbren Cnossen

Lees meer over