Keuzes in Kaart: doorrekening verkiezingsprogramma's

Het CPB heeft politieke partijen, net als bij voorgaande verkiezingen, de mogelijkheid geboden om de economische gevolgen van hun verkiezingsprogramma’s door te laten rekenen. Het betrof de tiende editie van ‘Keuzes in Kaart’. Het traject is inmiddels afgerond en de eindresultaten op 1 maart 2021 gepresenteerd. Lees ook de startnotitie voor meer achtergrondinformatie.

Deze pagina toont een chronologisch overzicht van de meest relevante publicaties van het CPB in het kader van de Tweede Kamerverkiezingen.

Lees ook de Veelgestelde vragen over doorrekenen verkiezingsprogramma’s.

2022
9 februari 2022
telraam

Analyse wijzigingsvoorstellen PvdA en GroenLinks op het coalitieakkoord

Het CPB heeft op verzoek van de fracties van PvdA en GroenLinks doorgerekend wat de budgettaire en economische effecten zijn van een aantal wijzigingsvoorstellen op het coalitieakkoord. Daarbij zijn dezelfde uitgangspunten gehanteerd als bij de doorrekening van het coalitieakkoord.

27 januari 2022
Keuzes in Kaart 2022-2025

Evaluatie Keuzes in Kaart 2022-2025

Er is bij politieke partijen, departementen en media brede waardering voor de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau. Dit blijkt uit de vandaag verschenen evaluatie van Keuzes in Kaart 2022-2025 (KiK). De vernieuwingen die naar aanleiding van de vorige evaluatie zijn doorgevoerd, blijken een verbetering. Aandachtspunten zijn de langetermijnindicatoren en de samenhang met de doorrekening van het Planbureau voor de Leefomgeving.

11 januari 2022
presentatie analyse coalitieakkoord

Presentatie 'Analyse coalitieakkoord'

De directeur van het CPB, Pieter Hasekamp, heeft deze presentatie gebruikt op 11 januari 2022, tijdens een briefing in de Tweede Kamer in Den...

11 januari 2022
Analyse coalitieakkoord

Analyse economische en budgettaire effecten van het coalitieakkoord

Extra geld voor beleidsprioriteiten, toename overheidstekort en schuld. Het CPB houdt er, mede gegeven de krappe arbeidsmarkt, rekening mee dat niet alle geplande middelen binnen de kabinetsperiode kunnen worden besteed. Per saldo geeft het akkoord een bestedingsimpuls van 26,1 mld euro in 2025.

21 december 2021
Foto van de formatietafel op 26 oktober waarbij CPB directeur Pieter Hasekamp aanwezig was

CPB rekent coalitieakkoord door

Het CPB zal op verzoek van de formateur het coalitieakkoord doorrekenen. De doorrekening zal op dinsdag 11 januari 2022 worden gepubliceerd.

2021
26 oktober 2021
De informateur Wouter Koolmees en Johan Remkes en de formerende partijen, praten met directeur Pieter Hasekamp

Presentatie 'Economisch en budgettair beeld'

De directeur van het CPB, Pieter Hasekamp, bracht samen met Klaas Knot (DNB) en Bas van den Dungen (Studiegroep Begrotingsruimte) op 26 oktober een bezoek aan informateurs Johan Remkes en Wouter Koolmees en de secondanten van de VVD, D66, CDA en ChristenUnie. De CPB-directeur heeft gesproken over het actuele economische en budgettaire beeld en de aandachtspunten die daaruit voortvloeien.

21 september 2021
illustratie voor de actualisatie van de MLT

Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (september 2021)

In de MEV 2022 is tevens een actualisatie van de middellangetermijnverkenning (MLT) opgenomen. De MLT laat zien dat het begrotingstekort in de periode tot en met 2025 bij ongewijzigd beleid geleidelijk terugloopt tot ongeveer -1% van het bbp. De schuldquote daalt tot een kleine 54% van het bbp.

30 juni 2021

Presentatie 'Economisch en budgettair beleid'

De directeur van het Centraal Planbureau (CPB), Pieter Hasekamp, heeft samen met de president van de Nederlands Bank (DNB), Klaas Knot, een bezoek gebracht aan de informateur, Mariëtte Hamer....

22 juni 2021
primary image 740x420

Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (juni 2021)

Naast de Juniraming 2021 is vandaag een actualisatie van de middellangetermijnverkenning gepubliceerd. Deze kan worden gebruikt voor de doorrekening van het regeerakkoord.

25 mei 2021
primary-image 740x420

Economische aandachtspunten kabinetsformatie

De directeur van het Centraal Planbureau (CPB), Pieter Hasekamp, heeft samen met de directeuren van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), een bezoek gebracht aan de informateur, Mariëtte Hamer. Vanuit het CPB zijn er aandachtspunten voor het budgettaire en economische beleid naar voren gebracht.

31 maart 2021
primary image 740x420

Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (maart 2021)

Naast het Centraal Economisch Plan 2021 is vandaag een actualisatie van de middellangetermijn- verkenning gepubliceerd. Deze kan worden gebruikt voor de doorrekening van het regeerakkoord. De bbp-groei is 2,0% per jaar in 2022-2025.

1 maart 2021
Keuzes in Kaart 2022-2025

Keuzes in Kaart 2022-2025

‘Keuzes in Kaart’ biedt een overzicht van de budgettaire en de economische gevolgen van de beleidskeuzes van tien politieke partijen.

1 maart 2021
No title

Presentatie: Keuzes in Kaart 2022-2025

Deze presentatie is gebruikt door Pieter Hasekamp op 1 maart 2021 tijdens de presentatie van 'Keuzes in Kaart 2022-2025', de doorrekening van de...

2020
14 december 2020
No title

Doorrekening beleidsopties voor een alternatief toeslagenstelsel

Op verzoek van het ministerie van SZW en het ministerie van Financiën heeft het CPB een doorrekening gemaakt van de effecten op het EMU-saldo, de werkgelegenheid en inkomensongelijkheid van vier mogelijke...

7 december 2020

Aansluiting tussen analyses van verkiezingsprogramma’s door CPB en PBL

Het CPB en het PBL rekenen allebei verkiezingsprogramma’s door. Daarin werken de beide planbureaus waar mogelijk samen om consistentie in de doorrekening (van ingediende maatregelen) te waarborgen....

30 november 2020

Doorrekening wijzigingen socialezekerheids- en belastingstelsel PvdA

Op verzoek van de PvdA heeft het Centraal Planbureau een doorrekening gemaakt van de budgettaire, inkomens- en arbeidsaanbodeffecten van verschillende wijzigingen in het belasting- en...

26 november 2020
primary image 740x420

Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (november 2020)

Corona dempt groei productiviteit en arbeidsaanbod op middellange termijn.

11 november 2020

Bijdrage aan het rondetafelgesprek over alternatieven voor het toeslagenstelsel

Er zijn zeker alternatieven voor het huidige toeslagenstelsel. Maar geen van alle door het Centraal Planbureau onderzochte opties is de volmaakte oplossing. Bij veel van de alternatieven is bijvoorbeeld minder maatwerk...

9 november 2020

Doorrekening herziening socialezekerheids- en belastingstelsel ChristenUnie

In de plannen van de ChristenUnie worden nieuwe verzilverbare heffingskortingen geïntroduceerd en vervallen veel van de bestaande toeslagen, heffingskortingen en...

5 november 2020
No title

Keuzes in Kaart

Dit is de tweede van een reeks blogs over (allerlei aspecten van) het werk van het CPB.

5 november 2020

Doorrekening herziening socialezekerheids- en belastingstelsel GroenLinks

Op verzoek van GroenLinks heeft het Centraal Planbureau een doorrekening gemaakt. In de plannen van GroenLinks worden o.a. nieuwe verzilverbare heffingskortingen geïntroduceerd, de zorgpremies verlaagd en het wettelijk...

15 oktober 2020
Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt

Kansrijk integratiebeleid op de arbeidsmarkt

Gerichte maatregelen kunnen arbeidsmarktpositie migranten verbeteren.

25 september 2020
primary-image 740x420

Startnotitie Keuzes in Kaart 2022-2025

CPB start tiende doorrekening verkiezingsprogramma’s.

15 september 2020
primary image 740x420

Actualisatie Middellangetermijnverkenning 2022-2025

Corona dempt groei productiviteit en arbeidsaanbod.

24 juli 2020
primary image 740x420

Zorgkeuzes in Kaart 2020: Analyse van beleidsopties van politieke partijen voor de zorg

Zorgkeuzes in Kaart (ZiK) 2020 inventariseert een breed scala aan beleidsopties voor de zorg voor de volgende kabinetsperiode.

30 juni 2020
primary image 740x420

Kansrijk mobiliteitsbeleid 2020

CPB en PBL: brede aanpak nodig voor oplossen mobiliteitsvraagstukken.

23 juni 2020
primary image 740x420

Kansrijk Onderwijsbeleid: update

In deze update zijn alle beleidsmaatregelen opnieuw doorgerekend, waarbij recente cijfers gebruikt zijn van leerlingaantallen, loonkosten van personeel en achtergrondkenmerken van leerlingen en studenten.

18 juni 2020
primary-image 740x420

Kansrijk armoedebeleid

Gerichte maatregelen om armoede te verminderen zoals de verhoging van de bijstand, zijn effectief, maar kosten geld en vaak banen.

4 juni 2020
primary image 740x420

Kansrijk Woonbeleid: update

Lastenverlichting levert meer op voor huishoudens dan subsidies op wonen.

28 mei 2020
primary image 740x420

Kansrijk arbeidsmarktbeleid: update actief arbeidsmarktbeleid

Update actief arbeidsmarktbeleid. Dit betreft beleid gericht op het activeren van personen naar werk, zoals begeleiding, scholing, financiële prikkels of directe baancreatie.

19 mei 2020
primary-image-740x420

Kansrijk arbeidsmarktbeleid: update sociale zekerheid

De hoogte van een arbeidsongeschiktheidsuitkering heeft minder invloed op het aantal mensen met zo’n uitkering sinds de toelatingseisen strenger zijn gemaakt.

7 mei 2020
primary-image 740x420

Kansrijk innovatiebeleid: update

Om innovatie te stimuleren zou Nederland meer gebruik kunnen maken van prijsvragen en innovatieve aanbestedingen.

30 april 2020
primary-image 740x420

Kansrijk arbeidsmarktbeleid: update minimumloonbeleid

Een verhoging van het minimumloon heeft een kleiner effect op de werkgelegenheid dan eerder werd gedacht.

30 april 2020
primary image 740x420

Kansrijk arbeidsmarktbeleid: update uittreedleeftijd en AOW

De maatregelen in deze update betreffen beleidsopties die de uittreedleeftijd beïnvloeden of gericht zijn op de hoogte van AOW-uitkeringen.

21 april 2020
primary-image 740x420

Kansrijk belastingbeleid

CPB brengt effecten van mogelijke belastingmaatregelen in kaart.

10 maart 2020
primary image voor promoblok 740x420

Basispad

Het Centraal Planbureau gebruikt regelmatig de term "basispad" in haar publicaties maar wat is dat, het basispad?

18 november 2019
Plaatje-website-MLT

Middellangetermijnverkenning 2022-2025

De economische groei zwakt af en de groei van zorguitgaven houdt aan.

2019

Persbriefing en publicatie Middellangetermijnverkenning 2022-2025

Op maandag 18 november 10.30 uur publiceert het Centraal Planbureau (CPB) de middellangetermijnverkenning. Deze verkenning beoogt één van de bouwstenen te zijn voor de vorming van het beleid in 2022 -2025 en ligt ten...

7 november 2019
Rolzaal

‘Check van verkiezingsbeloften is belangrijk voor kiezer’

Op 4 en 5 november 2019 werden in Nederland door diverse landen ervaringen uitgewisseld over het doorrekenen van verkiezingsprogramma’s. 'We hebben veel aan het CPB gehad.'

2018
2 juni 2018

Evaluatie Keuzes in Kaart 2018-2021

Deze CPB Notitie beschrijft de evaluatie van de CPB-analyse van de verkiezingsprogramma’s (Keuzes in Kaart 2018-2021 , KiK) en de CPB-analyse van het Regeerakkoord. Op donderdag 16 februari 2017 is Keuzes in Kaart gepubliceerd waarin de verkiezingsprogramma’s van elf politieke partijen worden vergeleken en 1165 maatregelen zijn geanalyseerd.

2017
10 oktober 2017

Analyse economische en budgettaire effecten van de financiële bijlage van het Regeerakkoord

Deze gevraagde analyse is gebaseerd op de maatregelen van de financiële bijlage van het Regeerakkoord die ons op 29 september is aangeleverd. In hoofdstuk 10 staat precies aangegeven welke maatregelen zijn meegenomen in de analyse.

16 februari 2017
No title

Keuzes in Kaart 2018-2021

Resultaten van de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s. 'Keuzes in Kaart 2018-2021' omvat een analyse van de financieel-economisch keuzes van elf partijen. De onderlinge verschillen blijken groot. Dat geldt zowel voor het type maatregelen dat partijen kiezen als voor het effect dat zij daarmee bereiken.

2016
2 november 2016
No title

Kansrijk Wetenschapsbeleid

Dit rapport bespreekt verschillende mogelijke beleidsmaatregelen voor het Nederlandse wetenschapsbeleid vanuit een economisch perspectief.

20 juni 2016
No title

Kansrijk onderwijsbeleid

Deze publicatie ‘Kansrijk onderwijsbeleid’ is geschreven om tegemoet te komen aan de vraag naar bewezen effectieve maatregelen in het onderwijs.

23 mei 2016
No title

Kansrijk Woonbeleid

Kansrijk woonbeleid belicht de effecten van beleidsmaatregelen op het gebied van de huur- en koopmarkt. Maatregelen die aan de orde komen betreffen de huurregulering, het domein van woningcorporaties, de hypotheekrenteaftrek, de overdrachtsbelasting en het eigenwoningforfait.

12 mei 2016
No title

Kansrijk Mobiliteitsbeleid

Het personen- en goederenvervoer blijven de komende decennia toenemen, maar minder dan voorheen.

20 april 2016
No title

Kansrijk arbeidsmarktbeleid, deel 2

Dit boek belicht de effecten van overheidsbeleid op het gebied van loonvorming, de uittreedleeftijd en AOW-uitkeringen, en actief arbeidsmarktbeleid.

30 maart 2016
No title

Middellangetermijnverkenning 2018-2021

Het economisch herstel van de afgelopen jaren houdt aan, met een groei van 1,8% per jaar over de periode 2018-2021, maar blijft kwetsbaar bij aanhoudende internationale onzekerheden.

25 februari 2016
No title

Kansrijk innovatiebeleid

Kansrijk innovatiebeleid belicht de effecten van beleidsmaatregelen op het gebied van fiscale stimulering van r&d, financiering van innovatieve bedrijven, instituten voor toegepast onderzoek, topsectoren en aanbestedingen.

2015
26 april 2015
No title

Kansrijk arbeidsmarktbeleid

Deze eerste uitgave van Kansrijk Arbeidsmarktbeleid belicht de effecten van beleidsmaatregelen op het gebied van fiscale stimulering van arbeidsparticipatie, sociale zekerheid en ontslagbescherming.

31 maart 2015
No title

Zorgkeuzes in Kaart: Analyse van beleidsopties voor de zorg van tien politieke partijen

'Zorgkeuzes in Kaart' is het resultaat van het aanbod aan politieke partijen om hun opties voor beleidsmaatregelen voor de zorg in een vroegtijdig stadium, buiten de verkiezingsperiode om, geanonimiseerd uit te werken.

31 maart 2015
No title

Zorgkeuzes in Kaart: Technische uitwerking van alle afzonderlijke beleidsopties

'Zorgkeuzes in Kaart' is het resultaat van het aanbod aan politieke partijen om hun opties voor beleidsmaatregelen voor de zorg in een vroegtijdig stadium, buiten de verkiezingsperiode om, geanonimiseerd uit te werken.