1 februari 1998

Fiscale behandeling van pensioenbesparingen in discussie

Pensioensparen is fiscaal gunstig om twee redenen. Ten eerste omdat het rendement op pensioensparen niet onderworpen is aan de inkomstenbelasting. Ten tweede, het belastingtarief waartegen pensioenpremies meestal kunnen worden afgetrokken is hoger dan het belastingtarief waarmee pensioenuitkeringen worden belast.

Dit document onderzoekt de implicaties van alternatieve manieren om de fiscaal voordelige status van pensioensparen af te schaffen voor de pensioenrechten die worden opgebouwd na het jaar 2000. Een manier om de fiscale subsidie af te schaffen is om pensioensparen op dezelfde manier te belasten als andere (niet-pensioen) particuliere besparingen. Dit zou impliceren dat individuen niet langer pensioenpremies mogen aftrekken van hun belastbaar inkomen. Bovendien zou het rendement op pensioensparen worden onderworpen aan de inkomstenbelasting. Ten slotte zouden pensioenuitkeringen niet langer onderworpen zijn aan belasting. Deze hervorming zou niet alleen een einde maken aan de fiscale subsidie op pensioensparen, maar zou ook impliceren dat huishoudens in een eerder stadium van hun levenscyclus belasting zouden betalen.

Dit document onderzoekt hoe de overheid de extra inkomsten die zijn verkregen uit de afschaffing van de fiscale subsidie zou moeten besteden, zodat de particuliere sector op elk moment gecompenseerd kan worden voor de lagere subsidies voor pensioensparen. Het blijkt dat de overheid de loonbelasting met ongeveer 3% kan verminderen (dat wil zeggen ongeveer 12 miljard gulden in 2000). Dit houdt in dat gedurende de eerste drie decennia van de volgende eeuw een deel van de extra inkomsten die voortkomen uit de afschaffing van de fiscale subsidie, kunnen worden gebruikt om de overheidsschuld terug te dringen. De bijbehorende lagere rentebetalingen op de overheidsschuld kan een deel van de overheidsuitgaven financieren die in het midden van de volgende eeuw nodig zijn, als oudere mensen een groot deel van de bevolking vormen. Op dat moment maakt de hervorming de belastinggrondslag kleiner, omdat pensioenuitkeringen niet langer worden belast.

Auteurs

Paul Besseling
Lans Bovenberg