6 december 2013

Locatiekeuzen, agglomeratievoordelen en de onzekere effecten van verstedelijkingsprojecten

In dit document onderbouwen we de volgende stelling: Hoe groter de (potentiële) agglomeratievoordelen, des te groter de onzekerheid rond het slagen van een project. Deze stelling wordt toegelicht aan de hand van een theoretisch model en een vereenvoudigde variant ervan, in de vorm van een bordspel. Ook wordt ingegaan op de empirische literatuur.

Behoort bij CPB Boek 6 'Plannen voor de Stad'.

Verstedelijkingsprojecten zijn investeringen in stedelijk gebied om problemen in de stad op te lossen, of om kansen te verzilveren. Het gaat daarbij om het verhogen van de kwaliteit van de stad. Het project is erop gericht de stad een aantrekkelijkere plek te maken om te wonen en te werken. Het gaat echter niet altijd alleen om de aantrekkelijkheid zelf. Door de stad aantrekkelijker te maken, worden er meer mensen naar de stad getrokken waardoor er meer mogelijk wordt in de stad, wat op zijn beurt de stad weer aantrekkelijker maakt. Dit zichzelf versterkend proces doet een beroep op agglomeratie- en clustervoordelen die ontstaan als mensen dicht bij elkaar wonen en/of werken en zo gemakkelijk met elkaar in contact kunnen komen. Ook de aanwezigheid van andere mensen en bedrijven is een vorm van kwaliteit.

Voor veel projecten is het zichzelf versterkend proces van een toenemende aantrekkelijkheid, als gevolg van de aanwezigheid van anderen, de sleutel tot het succes van het project. Deze afhankelijkheid van agglomeratievoordelen betekent tegelijkertijd ook een risico. In dit paper onderbouwen we de volgende stelling: Hoe groter de (potentiële) agglomeratievoordelen, des te groter de onzekerheid rond het slagen van een project. Deze stelling wordt toegelicht aan de hand van een theoretisch model en een vereenvoudigde variant ervan, in de vorm van een bordspel. Ook wordt ingegaan op de empirische literatuur. Het schatten van de exacte omvang van het agglomeratievoordeel is lastig, maar de mogelijkheid dat een project mislukt, biedt wel de mogelijkheid een ondergrens voor het omvang van het agglomeratievoordeel te identificeren.

Auteurs

Wilbert Grevers
Gerbert Romijn

Lees meer over