Market share and price in Dutch home care: market power or quality?
Invloed marktaandeel op prijs
Zorgkantoren zijn vrij in hun keuze met welke zorgaanbieders ze contracteren en kunnen onderhandelen over de prijs en de kwaliteit van de zorg. In sommige regio's is het aantal zorginstellingen beperkt. In regio's waar één of twee aanbieders dominant zijn, zouden zij in theorie hun onderhandelingsmacht kunnen gebruiken om excessieve prijzen te bedingen. In dit onderzoek is nagegaan wat de invloed is van het marktaandeel van zorgaanbieders op de met zorgkantoren gecontracteerde prijzen. De gebruikte dataset bevat informatie over gecontracteerde prijzen en volumes in de periode 2004-2006.
De resultaten van de NZa en het CPB tonen aan dat instellingen met een groot marktaandeel in een regio hogere prijzen weten te bedingen. Het effect van marktaandeel op prijzen is niet bij elk zorgkantoor even sterk. Een andere mogelijke verklaring is dat kwaliteitsverschillen zorgen voor een verband tussen een groot marktaandeel en een hoge prijs. Voor deze verklaring is geen empirische ondersteuning gevonden.
De contracteerplicht voor de extramurale AWBZ-thuiszorg is in 2004 vervallen. Zorgkantoren kunnen nu zelf kiezen welke zorgaanbieders ze contracteren en ze kunnen onderhandelen over de prijs en de kwaliteit van de zorg.
In sommige regio's is het aantal zorginstellingen beperkt. In deze regio's zijn één of twee 'dominante' aanbieders die hun onderhandelingmacht zouden kunnen gebruiken om excessieve prijzen te bedingen.
In dit onderzoek is nagegaan wat de invloed is van het marktaandeel van zorgaanbieders op de gecontracteerde prijzen met zorgkantoren. De gebruikte dataset bevat informatie over gecontracteerde prijzen en volumes in de periode 2004-2006. Onze resultaten tonen aan dat instellingen met een groot marktaandeel in een regio hogere prijzen weten te realiseren. Daarnaast vinden wij dat het effect van marktaandeel op prijzen zich niet bij elk zorgkantoor even sterk voordoet. Een alternatieve verklaring voor het gevonden verband is dat een groot marktaandeel en een hoge prijs beide worden veroorzaakt door kwaliteitsverschillen. We vinden echter geen ondersteuning voor deze alternatieve verklaring.