26 januari 2023

Denkkader Zorgbekostiging

Wat zijn de (economische) effecten op de netto collectieve uitgaven en de kwaliteit van zorg van een verandering in de bekostiging? Het Centraal Planbureau heeft op basis van de literatuur een denkkader zorgbekostiging ontwikkeld om deze vraag voor uiteenlopende vormen van bekostiging te kunnen beantwoorden. De keuze van een bepaald type bekostiging is met name van belang als er sprake is van informatie-asymmetrie. In drie casussen (over mondzorg, acute zorg bij een hartinfarct en Wlz-zorg voor verstandelijk beperkten) laat het Centraal Planbureau zien hoe het denkkader zorgbekostiging gebruikt kan worden om de financiële prikkels van zorgaanbieders op een gestructureerde manier in kaart te brengen. Het denkkader zorgbekostiging biedt beleidsmakers daarmee een startpunt voor het analyseren van beleidsopties in termen van de (economische) effecten.
Foto van een traumakamer in een ziekenhuis

Het CPB beoordeelt samen met de ministeries van Volksgezondheid (VWS) en Financiën (FIN) beleidsopties op basis van de effecten op de netto collectieve zorguitgaven en de kwaliteit van zorg. Voor sommige beleidsopties die betrekking hebben op de bekostiging van de zorg zijn deze effecten echter onbekend. Een van de redenen daarvoor is dat de kanalen waarlangs een verandering in de bekostiging effect kan hebben, niet duidelijk zijn. Deze kanalen moeten we eerst identificeren, voordat we beleidsopties kunnen beoordelen op hun effecten.

Deze publicatie presenteert daarom een denkkader zorgbekostiging. Het denkkader zorgbekostiging biedt structuur door het beoordelen van beleidsopties in drie stappen op te delen. De eerste stap vraagt of sprake is van informatieasymmetrie. Kunnen zorginkopers en zorggebruikers controleren of de juiste zorg is geleverd? De tweede stap beschrijft hoe de betaling aan zorgaanbieders is vormgegeven door deze betaling te scoren op vier dimensies. Dit maakt duidelijk hoe zorgaanbieders betaald worden. De derde stap bekijkt wat de gevolgen hiervan zijn voor de financiële prikkels die zorgaanbieders hebben. De (wijze van) betaling, de zorgbekostiging, bepaalt welk financieel belang zorgaanbieders hebben. Samen bieden deze drie stappen een gestructureerde aanpak voor het beoordelen van beleidsopties op hun (economische) effecten.

Lees meer over