Onafhankelijkheid van het CPB ten onrechte in twijfel getrokken
Hij beweert dat het planbureau onder politieke druk ten onrechte met een te optimistische raming komt voor de economische groei in 2006: een rooskleuriger beeld zou het kabinet beter uitkomen. Om die reden zou het CPB de groeiprognose voor volgend jaar naar boven hebben bijgesteld van 2% tot 2,25%.
Het CPB verwerpt deze insinuaties ten stelligste. Het CPB past nooit zijn ramingen aan om deze of gene te plezieren. Soms komen nieuwe planbureau-prognoses een kabinet goed uit, en soms juist niet, zoals ook de recente geschiedenis laat zien.
Het genoemde groeicijfer van 2,25% betreft een uitgelekt concept, dat wil dus zeggen een nog niet gepubliceerde raming. Op Prinsjesdag, dinsdag 20 september a.s., komt het CPB naar buiten met de Macro Economische Verkenning 2006. Dan zullen wij een inhoudelijke toelichting geven op de nieuwe prognoses. Dit zijn, zoals altijd, de best mogelijke - d.w.z. met de huidige kennis meest realistische - ramingen die wij nu kunnen maken voor volgend jaar.
Dat wil vanzelfsprekend niet zeggen dat CPB-voorspellingen altijd uitkomen: er zijn altijd grote onzekerheden rond de economische ontwikkelingen. Internationale ontwikkelingen zoals de euro/dollarkoers, de olieprijs en de ontwikkeling van de wereldhandel vormen de belangrijkste onzekerheden voor de Nederlandse economische ontwikkeling. Daarom geeft het CPB naast de centrale ramingen ook steeds een aantal zogeheten onzekerheidsvarianten die duidelijk maken hoe een andere dan de nu voorziene ontwikkeling van de genoemde factoren de ramingen kunnen beïnvloeden.
Met verbazing constateert het CPB dat de heer Eijffinger zonder onze toelichting te kennen de raming van 2,25% als veel te rooskleurig kwalificeert, terwijl gelet op de genoemde onzekerheden het cijfer van 2% dat hij realistisch noemt, niet wezenlijk daarvan afwijkt.
Aan het eind van de uitzending beweerde presentator Karel van de Graaf dat het CPB ervan heeft afgezien om voor de camera te reageren op het vraagteken dat de heer Eijffinger heeft geplaatst bij de strikte onafhankelijkheid van het CPB. Dit is niet waar. De redactie van TweeVandaag heeft het CPB gevraagd te reageren op de twijfels van 'een prominente econoom' (op dat moment niet bij name genoemd) over de - gelekte - CPB-raming van de economische groei in 2006. Omdat wij nooit reageren op uitgelekte berichten, hebben we dat ook in dit geval niet gedaan. TweeVandaag heeft ons geen vraag voorgelegd over onze onafhankelijkheid. Daar hadden wij, zoals altijd, een helder antwoord op kunnen geven.
Recent heeft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stilgestaan bij de betekenis van het CPB voor de beleidsvorming in Nederland. Zie hiervoor pagina's 4 en 10 uit het Staff Report 2005 en de pagina's 50 t/m 53 uit het Landenrapport Nederland 2005/Selected Issues.
In 2003 heeft een wetenschappelijke visitatiecommissie onder leiding van de Duitse hoogleraar prof.dr. Klaus Zimmermann het CPB doorgelicht, wat heeft geleid tot het visitatierapport ' CPB in Focus'. Beide rapporten schetsen een heel ander beeld van de werkwijze en onafhankelijkheid van het planbureau dan de insinuaties van de heer Eijffinger.