Activeren harde kern van inactieven: prikkels voor betrokkenen nodig naast prikkels voor uitvoerders en werkgevers
Vandaag verschijnen deze essays van de beide planbureaus in een gezamenlijke publicatie: 'Trends, dilemma's en beleid: essays over ontwikkelingen op langere termijn'. Eén van de essays heeft tot onderwerp 'Arbeid en sociale zekerheid: participatie en differentiatie'.
Enige beleidsopties die het CPB hierin schetst:
Activering van de harde kern van inactieven vereist een combinatie van prikkels voor uitvoerders, werkgevers en betrokkenen
Het succes van reïntegratie-instrumenten als scholing en werkervaringsplaatsen is sterk afhankelijk van de motivatie van betrokkenen. Na de nadruk in het recente verleden op prikkels voor werkgevers en de organisatie van de uitvoering, ligt het nu voor de hand de prikkels voor betrokkenen aandacht te geven.
Verwacht niet teveel van een beleid om tot hogere arbeidsparticipatie van vrouwen te komen. De overheid zou zich vooral moeten richten op het bevorderen van voldoende ruimte voor differentiatie bij arbeid- en zorgarrangementen
De participatie van vrouwen zal vooral onder invloed van sociaal-culturele factoren in de komende jaren verder toenemen. De betekenis van beleid (zorgverlof, kinderopvang) is vooral voorwaardenscheppend. Dergelijk beleid kan overigens vanuit andere overwegingen (emancipatie) wel gewenst zijn.
Een meer verplichtend arbeidsmarktbeleid voor ouderen moet worden afgewogen tegen de vraag of dit voor minder kansrijke ouderen uit sociale optiek aanvaardbaar wordt geacht
Vergroting van de arbeidsparticipatie van ouderen kan worden bereikt door een ook voor ouderen meer verplichtend arbeidsmarktbeleid ('push-beleid'). Ook kan werken voor ouderen aantrekkelijker worden gemaakt, bijvoorbeeld door premiereducties of bonussen ('pull-beleid'). Voordeel hiervan is dat minder kansrijke ouderen ontzien worden, hetgeen uit sociaal oogpunt wenselijk kan zijn. Nadeel is echter dat deze maatregelen vaak kostbaar zijn en de rechtsongelijkheid tussen ouderen en jongeren juist versterkt wordt.