23 februari 2009

Analyse van het arbeidsaanbod van oudere mensen: een levenscyclus benadering

Als bijdrage aan het beperken van de kosten van de vergrijzing, worden verschillende maatregelen overwogen om de arbeidsmarktparticipatie van 55-64-jarigen te vergroten.

Om de gevolgen van deze maatregelen voor de arbeidsmarkt te analyseren, wordt in dit paper een gestileerd numeriek simulatiemodel, gericht op consumptie, besparingen en arbeidsaanbod over de levenscyclus, ontwikkeld. Wij bekijken onder andere de gevolgen van een verschuiving van de pensioengerechtigde leeftijd van 65 naar 67 jaar, van fiscalisering van de aow en van een premie op uitstel van de aow-uitkering.

Via vermogenseffecten, inkomenseffecten en inter- en intratemporele substitutie-effecten heeft elk van deze maatregelen invloed op consumptie en arbeidsaanbod. Het gestileerde model biedt een stevige theoretische onderbouwing waardoor we deze beleidseffecten over de gehele levenscyclus van individuen kunnen benoemen. Tegelijkertijd beperkt dit de mogelijkheid om harde conclusies aan de numerieke effecten te verbinden omdat verschillende mechanismen niet in het model zijn opgenomen. In het bijzonder betreft dit de inzichten van "behavioural economics" zoals "framing effects".

Dit is een Engelstalige publicatie.

Auteurs

Paul de Hek