24 februari 1999

Concurrentiestudie Duitsland; onderzoek naar de concurrentiekracht van de havens van Rotterdam, Antwerpen, Hamburg en Bremen op de Duitse markt

Havenconcurrentie op Duitse markt in beeld

Persbericht
De omvangrijke container- en stukgoedmarkten in West- en Zuid-Duitsland bieden de Rotterdamse haven de meeste kansen voor vergroting van haar Duitse marktaandeel. Van de hoge groei in Oost-Duitsland zullen Rotterdam en Antwerpen slechts beperkt kunnen profiteren vanwege de dominante positie van de nabijgelegen haven van Hamburg.

Vergelijking van de concurrentiekracht van de vier havens Rotterdam, Antwerpen, Hamburg en Bremen op de Duitse markt leert dat nabijheid van grote invloed is op de concurrentiepositie van de havens. Relatief dichtbij gelegen gebieden behoren dan ook vaak tot het 'eigen' verzorgingsgebied van een haven. De concurrentie tussen havens speelt daarom met name in die gebieden, waarbij de afstanden vanuit de havens onderling niet sterk verschillen. Wil Rotterdam zijn concurrentiepositie versterken, dan zou de de haven moeten inzetten op verbetering van de ontsluiting van het Duitse achterland, verbreding van het aantal spelers in het havengebied en een sterke vertegenwoordiging van strategische Duitse marktpartijen in de Rotterdamse haven.

Dat zijn de belangrijkste conclusies uit een gezamenlijke studie van het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam (GHR) en het Centraal Planbureau (CPB). Het Duitse achterland is letterlijk van groot gewicht voor de overslag in Rotterdam: in 1994 werd 82 mln ton goederen voor Duitsland aan- en afgevoerd. Dat is anderhalf keer zoveel als Hamburg, het vijfvoudige van Bremen en het zesvoudige van Antwerpen. Rotterdam is daarmee de grootste 'Duitse' haven. De Concurrentiestudie Duitsland; een onderzoek naar de concurrentiekracht van de havens Rotterdam, Antwerpen, Hamburg en Bremen op de Duitse marktis interessant voor een ieder die strategisch bij de Rotterdamse haven betrokken is. Bij de studie is gebruik gemaakt van een ketenbenadering.

Voordelen voor Rotterdam tot 2010 zijn volgens de studie vooral de superieure bereikbaarheid voor grote containerschepen, bundeling en verdikking van vervoersstromen en de verwachte infrastructurele verbeteringen op de Nederlandse Oost-West-as. Geplande infra in Duitsland betekent een sterkere positie voor Hamburg in regio's waar deze haven al absoluut marktleider is. Rotterdam en Hamburg kunnen ook profiteren van de sluiting van Duitse kolenmijnen, wat een hogere import van kolen over zee tot gevolg heeft. Dematerialisatie-tendensen [1], die met name in het massagoed spelen, kunnen echter in het nadeel werken van Rotterdam, dat in dit segment sterk is vertegenwoordigd. Rotterdam moet de komende jaren vooral zien te concurreren op de achterlandverbindingen en op de eigen prestatie als 'hubhaven'.

De 'Concurrentiestudie Duitsland' (ISBN 90 399 17 108) is te bestellen op de website van de SDU

Lees ook het bijbehorende persbericht.

Duitsland en de haven van Rotterdam hebben een groot belang bij elkaar. Een substantieel deel van de maritieme aan- en afvoer in de Rotterdamse haven is afkomstig van of bestemd voor de Duitse markt.

Tegelijkertijd is Rotterdam de grootste ‘Duitse’ haven. Echter, onder invloed van Europese liberaliseringswetgeving neemt de concurrentiedruk op de internationale vervoersmarkten flink toe. Vragers naar en aanbieders van internationaal transport opereren daarbij steeds minder binnen historische kaders.

De concurrentie tussen de zeehavens beperkt zich niet langer tot de havens zelf, maar strekt zich meer en meer uit over de gehele vervoersketen. Deze veranderende marktomstandigheden hebben de behoefte doen toenemen om de concurrentiepositie van het Rotterdamse havensysteem in de vervoersketens van en naar Duitsland nader te analyseren.

Vragen die in deze studie aan de orde komen zijn: Wat bepaalt de concurrentiepositie van de havens en hoe ‘scoren’ Rotterdam, Antwerpen, Hamburg en Bremen ten opzichte van elkaar? Hoe ontwikkelen de concurrentieposities zich onder invloed van relevante trends? Welke aangrijpingspunten hebben de beslissers in het Rotterdamse havensysteem om de overslagfunctie voor de Duitse deelmarkten te versterken? Het achterliggende doel van de studie is om havenautoriteiten, overheid en havenbedrijfsleven interessante opties aan te reiken voor het maken van nieuwe afwegingen en keuzes, waar zij zich voor gesteld zien en het maken van strategisch beleid met betrekking tot de Duitse markt.

Lees meer over