Geactualiseerde koopkrachtraming 2006
Koopkracht valt volgend jaar mee
Bovendien wordt de premie voor de nieuwe ziektekostenverzekering lager dan eerder voorzien en stijgen de uitkeringen iets sterker. De verhoging van de kinderkorting met 90 euro betekent een extra ondersteuning voor de koopkracht van gezinnen met kinderen. De verschillen in koopkrachtontwikkeling tussen huishoudens blijven volgend jaar onverminderd groot.
De verwachtingen voor de economische groei zijn maar beperkt gewijzigd ten opzichte van het beeld in september. Wel komt de werkloosheid volgend jaar 30 000 personen lager uit. Het overheidstekort daalt dit jaar sterk tot 1,2% van het bruto binnenlands product (BBP), met name door een incidentele meevaller bij de vennootschapsbelasting (VpB). Volgend jaar komt het EMU-tekort op 1,5% BBP uit.
Dit zijn de hoofdpunten uit de notitie 'Geactualiseerde koopkrachtraming 2006' die het Centraal Planbureau (CPB) heeft opgesteld op verzoek van het kabinet. De basis voor deze koopkrachtraming is de reguliere macro-economische raming die het CPB altijd in december uitbrengt.
Het Planbureau publiceert viermaal per jaar de economische verwachtingen voor het huidige en het komende jaar. De vorige raming is op Prinsjesdag naar buiten gebracht in de Macro Economische Verkenning 2006 (MEV). De decemberraming verschijnt in de CPB Nieuwsbrief 2005/4, die donderdag 8 december uitkomt. Gezien de toezeggingen van het kabinet aan de Tweede Kamer om op 1 december inzicht te geven in de koopkrachtontwikkeling, is de openbaarmaking van de raming vervroegd. Deze is nu als bijlage bij de notitie opgenomen.
Raming loonstijging en inflatie ongewijzigd
Voor 2006 rekent het CPB ook in de nieuwe raming op een contractloonstijging in de marktsector van gemiddeld 1,5%. Ook de inflatieverwachting voor volgend jaar blijft gelijk: 1%. De opbouw van de inflatie is wel gewijzigd in vergelijking met de septemberraming. De stijging van de energieprijzen valt iets hoger uit dan eerder verwacht, vanwege een opwaartse bijstelling van de olieprijs van 50 naar 55 dollar per vat. Op basis van de tarieven van de twee grootste energieleveranciers valt de energierekening volgend jaar naar verwachting gemiddeld 135 euro hoger uit dan dit jaar. Tegenover een iets sterkere stijging van de energieprijzen staat een lagere prijsstijging bij de invoer van consumentenproducten.
Ziektekostenpremie lager
De nominale ziektekostenpremie komt volgend jaar uit op 1042 euro, bijna 65 euro minder dan eerder werd voorzien. Dit is het geschatte gemiddelde van alle soorten verzekeringen die momenteel worden aangeboden: individueel en collectief, natura en restitutie. Voor huishoudens zonder zorgtoeslag betekent deze lagere premie 65 euro koopkrachtvoordeel per volwassene. Voor huishoudens met zorgtoeslag bedraagt het voordeel ruim 20 euro per volwassene. Het voordeel valt voor hen lager uit, omdat de zorgtoeslag mee daalt met de premie. Niettemin resteert ook voor deze huishoudens een voordeel, omdat bij de bepaling van de zorgtoeslag gerekend wordt met een premie zonder collectiviteitskorting.
Nieuw beleid ondersteunt koopkracht
Diverse beleidswijzigingen ten opzichte van de Miljoenennota ondersteunen de koopkracht volgend jaar. Voor gezinnen met kinderen is de extra verhoging van de kinderkorting met 90 euro van belang (motie Verhagen). Verder wordt de accijns op sterke drank verlaagd. De raming voor de contractloonstijging bij de overheid is opwaarts bijgesteld, mede door de verlaging van de pensioenpremie bij het ABP. De hogere contractloonstijging werkt via de koppeling ook door naar de uitkeringen.
Raming economische groei vrijwel ongewijzigd
De economische groei komt dit jaar waarschijnlijk uit op 0,75%, iets hoger dan de 0,5% die in september werd voorzien. Met name de consumptie en de investeringen in woningen ontwikkelen zich aanzienlijk gunstiger. Daar staat tegenover dat de werkgelegenheid bij de overheid iets sterker daalt. In de marktsector groeit de werkgelegenheid juist wat sterker. Per saldo komt de werkgelegenheid iets hoger uit, zodat de werkloosheid dit jaar nog maar met 10 000 personen oploopt, tot 490 000 personen.
De voor 2006 verwachte groei van het BBP blijft ongewijzigd: 2,5%. De consumptie kan wat harder groeien, dankzij de lichte koopkrachtwinst en de hogere werkgelegenheid. De uitvoer en de overheidsbestedingen stijgen in de nieuwe raming iets minder hard dan eerder voorzien. De werkloosheid komt volgend jaar naar verwachting uit op gemiddeld 445 000 personen, ofwel 5,75% van de beroepsbevolking. In september werd voor volgend jaar nog een werkloosheid van 475 000 personen geraamd.
Overheidstekort valt mee
Het EMU-saldo komt dit jaar uit op -1,2% BBP, fors lager dan in de septemberraming. De meevaller van circa 0,5% BBP is volledig te danken aan extra belasting- en premie-inkomsten. De inkomstenmeevaller is vermoedelijk voor de helft toe te schrijven aan incidenteel hoge VpB-inkomsten. De heffingsrente die de fiscus dit jaar hanteert ligt ruim boven de marktrente. Daardoor is het voor bedrijven gunstig om aanvankelijk teveel VpB af te dragen.
In 2006 verslechtert het EMU-saldo weer tot -1,5% BBP. Dit hangt met name samen met het wegvallen van de incidentele VpB-inkomsten van 2005 en de restitutie van dit jaar teveel betaalde VpB.
Lees ook het bijbehorende persbericht.
Dit in verband met een toezegging aan de Tweede Kamer om het koopkrachtbeeld in december nader te bezien, mede in het licht van de sterke fluctuaties in de (raming van de) olieprijs.
In deze notitie wordt het gevraagde koopkrachtbeeld gepresenteerd en nader toegelicht. In de tekst ligt het accent op de bijstellingen sinds de Macro Economische Verkenning 2006, die in september is verschenen tegelijk met de Miljoenennota 2006. Een bijlage schetst de nieuwe macro economische raming in totaliteit. Deze wijkt voor wat betreft de geraamde economische groei niet wezenlijk af van de raming uit september.