1 mei 2000

Waarom oliemaatschappijnen minder besteden aan R & D, terwijl hun investeringen in vaste activa gelijk blijven. Een studie over de uitgaven voor R & D en investeringen in vaste activa in de olie-industrie

Daling R&D van oliemaatschappijen door geringe kansen, veel risico's en onderlinge concurrentie.

Persbericht
De milieubelasting van fossiele brandstoffen stelt de technologische ontwikkeling in de olie-industrie voor nieuwe uitdagingen. Toch liepen de reële uitgaven voor research en ontwikkeling (R&D) van de oliemaatschappijen in de wereld de laatste 10 jaar terug, terwijl hun investeringen in productie-installaties meegroeiden met de omzet.

Het CPB analyseert deze ontwikkelingen in Onderzoeksmemorandum nr. 164, Falling R&D but stable investments by oil companies: why? A study on R&D and investment in fixed assets in the oil industry, waarin onderzoeksuitgaven en investeringen van de grootste oliemaatschappijen en olie-ingenieursbureaus worden onderzocht.

Uit deze studie blijkt dat het niveau van de investeringen in productie-installaties voornamelijk samenhangt met de eigen financiële middelen en kredietwaardigheid. Daarentegen volgen de oliemaatschappijen bij hun onderzoeksplannen vooral hun concurrenten, het laatste decennium in een neerwaartse spiraal van R&D-verlagingen.

Het CPB noemt twee belangrijke mogelijke redenen voor de R&D-daling:

In de eerste plaats is de huidige technologie grotendeels uit-ontwikkeld en biedt daarom weinig kansen op hoog rendement van nieuw onderzoek. Dat de technologische potentie afneemt blijkt ook uit de daling in het aantal patentaanvragen. De afname van de R&D-uitgaven wordt niet gecompenseerd door hogere productiviteit in de laboratoria.

In de tweede plaats lopen de ondernemingen veel risico bij nieuw onderzoek naar duurzame energie, omdat ze niet weten welke technologie gaat winnen. De lage R&D-inspanning op dat gebied blijkt uit het geringe aantal patentaanvragen naar nieuwe duurzame energie.

De neerwaarste spiraal in R&D wordt versterkt door grote overlap in research-inspanning. De olieconcerns beschermen de resultaten van hun onderzoeksinspanning, zodat de onderzoeksterreinen elkaar grotendeels overlappen. Verlaagt een onderneming zijn R&D-inspanning, dan kunnen de concurrenten mee omlaag met behoud van hun marktaandeel. De reden om kennis voor zich te houden is de unieke eigen productietechnologie van elke oliemaatschappij. De concerns concurreren grotendeels via hun productiekosten. Ze moeten de kennis over die zelf ontwikkelde productieprocessen beschermen om in de concurrentiestrijd overeind te blijven. De overlap blijkt ook uit de patentgegevens: de oliemaatschappijen vragen op precies dezelfde uitvindingsklassen patenten aan.

Lees ook het bijbehorende persbericht.

Deze studie toont aan dat het niveau van de investeringen in vaste activa in het bijzonder afhankelijk is van hun financiële vermogen, terwijl de uitgaven voor R & D voornamelijk verband houden met het onderzoek van concurrenten en van algemene verwachtingen.

De daling in R & D wordt in gang gezet door algemene verwachtingen. In de volwassen olie-industrie voorzien bedrijven een afnemend onderzoekspotentieel binnen de huidige technologie. Dit wordt ook bevestigd door de daling van het aantal octrooiaanvragen. De hoge risico's van het onderzoek naar duurzame energie kan leiden tot afwachtend gedrag in plaats van nieuwe onderzoeksinitiatieven. Momenteel hebben oliemaatschappijen nauwelijks octrooien aangevraagd voor hernieuwbare energie. De daling in R & D wordt versterkt door een steeds minder wordende R & D-wedloop, die het gevolg is van een grote overlap in onderzoeksonderwerpen. De bedrijven beschermen hun onderzoeksresultaten, omdat ze vooral concurreren op basis van hun unieke technologieën die hun onderzoeksresultaten belichamen. De overlap in onderzoek blijkt uit de patenten: de oliemaatschappijen vragen octrooien aan in exact dezelfde octrooicategorieën.

Dit is een Engelstalige publicatie.

Auteurs

Harold Creusen
Bert Minne

Lees meer over