18 april 2019

Consument met hoge hypotheek houdt bij crisis hand op knip

Huishoudens met huis onder water verlagen consumptie tijdens crisis het meest

Persbericht
Door huishoudens met hoge hypotheekschulden zijn de totale uitgaven van huishoudens tijdens de recessie met 6% verminderd. Dit geldt in het bijzonder voor huishoudens waarvan het huis ‘onder water’ stond. Dit komt waarschijnlijk doordat deze huishoudens onzekerder zijn over hun toekomst en daardoor minder uitgeven. Dit blijkt uit de zojuist verschenen publicaties 'Disentangling the effect of household debt on consumption' en 'Do house prices matter for household consumption?' van het Centraal Planbureau (CPB).
Portemonnee met bankschroef

De uitgaven van huishoudens daalden van 2007 tot 2014 met 7 procent: 6 procentpunt hiervan kwam voor rekening van huishoudens met hoge hypotheekschuld. Huishoudens waarvan het huis onder water kwam te staan door de daling van de huizenprijzen namen hiervan twee derde, namelijk 4 procentpunt, voor hun rekening. Vanaf de piek in de huizenmarkt in 2008 tot het dal in 2014 zijn deze in Nederland met meer dan 20 procent in waarde verminderd. De daling van de huizenprijzen op zichzelf kan 1 procentpunt van de totale consumptiedaling verklaren. 

De 2 publicaties zijn hieronder te downloaden in Gerelateerde publicaties. Bij het CPB verscheen ook een samenvatting van de 2 publicaties: de notitie 'Huishoudens met hoge hypotheek bezuinigen tijdens  een recessie' (hiernaast te downloaden). 

Deze notitie is ook verschenen in economenvakblad ESB van 18 april 2019.

18 april 2019
In deze studie schatten wij de relatie tussen schuld en consumptie voor Nederlandse huishoudens over de periode 2008-2015. Het feit dat Nederlandse huishoudens relatief veel schuld hebben, wordt vaak gezien als een van de redenen waarom de Nederlandse consumptie tijdens de grote recessie harder is geraakt dan in andere landen. De totale Nederlandse consumptie daalde ten tijden van de grote recessie met 7% ten opzichte van 2007.
Omvang portemonnee

We merken dat de consumptie van huishoudens met een hoge schuld tijdens de grote recessie sterker is gedaald dan die van andere huishoudens. Vóór de recessie consumeerden deze huishoudens meer dan huishoudens met een relatief lage schuld. Tijdens de grote recessie nam de consumptie van de huishoudens met hoge schulden sterk af richting het niveau van huishoudens met lage schulden, terwijl deze laatste groep zijn consumptie nauwelijks aanpaste.

De grootste daling van de consumptie tijdens de grote recessie is te zien bij huishoudens die eenmalige dure consumptie (zoals verbouwingen) met schuld financieren. Voor de totale Nederlandse macro-consumptie is echter het effect van de hoogte van al bestaande schuld het belangrijkst: het aantal huishoudens met een hoge schuld is veel groter dan de groep die nieuwe schuld gebruikt om consumptie mee te financieren, en deze eerste groep neemt tijdens de grote recessie ook nog eens in omvang toe. Onze resultaten laten dus zien dat de daling van de totale Nederlandse consumptie ten tijden van de grote recessie voor een belangrijk deel wordt gedreven door de consumptieverlaging van huishoudens met bestaande hoge schuld. ”

Auteurs

Bram Wouterse
Kan Ji
18 april 2019
Tijdens de grote recessie is de reële consumptie van Nederlandse huishoudens met maar liefst 7% afgenomen. De reële huizenprijzen lagen in 2014 27% lager dan in 2008. In hoeverre is deze afname van de consumptie toe te schrijven aan dalende huizenprijzen? Deze studie gaat over de invloed van dalende huizenprijzen op de consumptie van Nederlandse huishoudens die niet zijn verhuisd gedurende de periode 2007-2014.
huishouden

Dit onderzoek is gedaan op basis van een willekeurige steekproef van 191.091 Nederlandse huishoudens. De resultaten laten zien dat de daling van de consumptie inderdaad samenhangt met dalende huizenprijzen voor de groep die in deze periode niet is verhuisd.

 

 

 

Auteurs

Lu Zhang

Auteurs

Lu Zhang