11 augustus 2015

Voorlopige CPB raming gepubliceerd

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft vandaag een voorlopige raming gepubliceerd ten behoeve van de afronding van de besluitvorming over de ontwerpbegroting en het belastingplan van 2016, die op Prinsjesdag worden gepresenteerd.

De Nederlandse economie groeit dit en volgend jaar met respectievelijk 2,0% en 2,4%. Het herstel houdt aan ondanks een lagere gasproductie. Dit wordt volgend jaar ondersteund door de reeds aangekondigde lastenverlichting van 5 mld euro die in deze raming is verwerkt.  De werkloosheid daalt volgend jaar naar 6,7% en het overheidstekort naar 1,5% bbp.

De wereldhandel is in de eerste kwartalen van 2015 vertraagd, vooral door tegenvallende handel in Azië en Latijns Amerika. De voor Nederland relevante wereldhandel wordt gedragen door robuuste groei in Europa en de Verenigde Staten. Naar verwachting herstelt de groei van de relevante wereldhandel zich in de rest van dit en volgend jaar en komt deze uit op 2,8% in 2015 en 5,4% in 2016. Deze versnelling past bij de voorlopende indicatoren in het eurogebied die wijzen op een aanhoudend herstel, ondersteund door de lage olieprijs en de depreciatie van de euro. Dat neemt niet weg dat de onzekerheid over de ontwikkeling van de wereldhandel in het licht van de recente realisaties groter is dan normaal. De relatief lage groei van de relevante wereldhandel in dit jaar heeft tot nog toe geen merkbaar effect gehad op de Nederlandse uitvoer. De uitvoer levert een belangrijke bijdrage aan de groei van het bbp in 2015 en 2016.

De binnenlandse bestedingen zijn ook belangrijk voor de groei van de Nederlandse economie. De consumptie van huishoudens profiteert van de groei van de reële lonen en de extra lastenverlichting in 2016. De investeringen in woningen en overige vaste activa trekken aan. Het besluit om de gasproductie te verlagen heeft echter een drukkend effect op de groei. In de raming is rekening gehouden met gasverkopen uit het Groningenveld van 33 mld m3 in 2015 en 2016.

Met de aantrekkende economie neemt ook de werkgelegenheid dit en volgend jaar toe. Zo groeit de werkgelegenheid in de marktsector in 2015 met 1,0% en in 2016 met 1,3%. De werkloosheid daalt naar 620.000 dit jaar en 600.000 personen volgend jaar. De inflatie (hicp) in Nederland neemt volgend jaar toe tot 1,1% onder invloed van de aantrekkende economie.

Het overheidstekort neemt dit jaar af tot 2,1% bbp en volgend jaar tot 1,5% bbp. Het structurele tekort neemt daarentegen toe van 0,8% bbp tot 1,1% bbp. Het voortgaande economische herstel heeft een positief effect op de belastinginkomsten, terwijl er minder uitgaven zijn voor werkloosheidsuitkeringen en in 2015 door bezuinigingen op met name de zorg. Het tekort wordt in beide jaren vergroot door afnemende aardgasbaten. In 2016 heeft ook het voorlopige lastenverlichtingspakket (1)een opwaarts effect op het tekort, al wordt dit enigszins afgezwakt door belastingmaatregelen ter compensatie van een onderschrijding van het vigerende inkomstenkader. Het onlangs bereikte onderhandelingsresultaat over de loonruimte in de publieke sector is in de raming verwerkt.

Tegelijk met het persbericht en de kerngegevenstabel publiceert het CPB voortaan ook de tabel met de mediane koopkrachtontwikkeling van de verschillende groepen huishoudens. Deze tabel vormt het startpunt van de (augustus)besluitvorming over het koopkrachtbeeld voor volgend jaar.
Het CPB geeft geen verdere toelichting op deze voorlopige raming. Op Prinsjesdag (15 september 2015) publiceert het CPB de Macro Economische Verkenning 2016 waarin de uiteindelijke raming wordt toegelicht en een gedetailleerde analyse wordt gegeven van de Nederlandse economische situatie.

(1) Zoals beschreven op bladzijde 2 van de brief van de staatssecretaris van Financiën aan de Tweede Kamer, d.d. 19-6-2015.