Robuuste economische groei
Bij een gunstige conjuncturele ontwikkeling en beleidsarme uitgangspunten verbetert komend jaar het EMU-saldo tot 0,7% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). In de raming voor 2008 zijn de maatregelen uit het Coalitieakkoord nog niet verwerkt.
Dit zijn de hoofdlijnen uit het samenvattende hoofdstuk 1 van het Centraal Economisch Plan 2007, dat het Centraal Planbureau (CPB) vandaag heeft gepubliceerd. Het volledige Centraal Economisch Plan verschijnt op 4 april. Dit bevat tevens de speciale onderwerpen over wereldwijde onevenwichtigheden op de betalingsbalansen en op de koers van de dollar, en over de eerste ervaringen met het nieuwe zorgstelsel.
Internationale economische vooruitzichten zijn positief
De wereldeconomie presteerde vorig jaar opnieuw uitstekend. De gemiddelde economische groei was hoog, vooral in de opkomende economieën in Azië. Naar verwachting houdt de gunstige mondiale ontwikkeling dit en volgend jaar aan, ook al zullen in de Verenigde Staten de problemen op de huizenmarkt leiden tot een minder hoge economische groei (2,25% in 2007 en 2,75% in 2008). In het eurogebied loopt de economische groei dit jaar wat terug, tot 2,25%, als gevolg van restrictief begrotingsbeleid en de appreciatie van de euro. Desondanks blijft ook hier de ontwikkeling gunstig, met een boventrendmatige economische groei, een verdere daling van de werkloosheid en gematigde inflatie.
Nederlandse economie presteert goed
De Nederlandse economische groei van 2,75% in 2007 en 2008 wordt breed gedragen; de binnenlandse bestedingen en de uitvoer nemen beide ongeveer de helft van de BBP-groei voor hun rekening. De rooskleurige vooruitzichten voor de Nederlandse economie krijgen nog meer reliëf wanneer deze in internationaal perspectief worden geplaatst. Voor het eerst in zes jaar komt in 2007 de BBP-groei waarschijnlijk hoger uit dan die in de Verenigde Staten. Naar verwachting groeit de Nederlandse economie in de periode 2006-2008 ook ieder jaar harder dan die van het eurogebied.
Spanning in economie loopt op
De werkgelegenheid stijgt in de jaren 2006 tot en met 2008 substantieel sneller dan het arbeidsaanbod, waardoor de werkloosheid in rap tempo afneemt. Gemiddeld bedraagt de werkloosheid volgend jaar waarschijnlijk 4% van de beroepsbevolking, dat is ruim onder de geschatte evenwichtswerkloosheid. Het aantal vacatures heeft inmiddels een recordomvang bereikt. Maar ook de bezettingsgraad van de productiecapaciteit in de marktsector loopt verder op in de ramingsperiode. Deze ontwikkelingen leiden ertoe dat volgend jaar de output gap ongeveer 1,5% bedraagt. Anders gezegd, in de raming ligt in 2008 het feitelijke productieniveau 1,5% hoger dan het potentiële productieniveau.
Loonstijging versnelt, inflatie blijft laag
Door de snel toenemende spanning op de arbeidsmarkt trekt de contractloonstijging naar verwachting aan van 2,25% dit jaar naar 3,25% volgend jaar. Daarnaast stijgen volgend jaar de sociale lasten voor werkgevers door de voorziene verhoging van de inkomensafhankelijke bijdrage ZVW (Zorgverzekeringswet) van 6,5% naar 7,3%. De stijging van de loonvoet in de marktsector versnelt zodoende van 1,3% vorig jaar naar 2,5% dit jaar en 4,25% volgend jaar.
Desondanks blijft de inflatie in de raming voor dit en volgend jaar tamelijk laag, namelijk 1,25%. Dit is vooral te danken aan de verwachte daling van de olieprijs en de appreciatie van de euro ten opzichte van de dollar. De onderliggende inflatie, die onder meer is geschoond voor veranderingen in energieprijzen, trekt aan van 0,8% vorig jaar naar 1,25% dit jaar en 1,75% volgend jaar. De hogere onderliggende inflatie weerspiegelt de toenemende conjuncturele spanning.
Koopkracht
De koopkracht van huishoudens verbetert dit jaar in doorsnee met 1,75% en volgend jaar met 0,75%. De verbetering van de koopkracht is vooral te danken aan de reële inkomensstijging. Volgend jaar wordt deze verbetering echter gedrukt door hogere premies voor ziektekosten. Huishoudens met lage inkomens ontvangen via de zorgtoeslag en de aftrek voor buitengewone uitgaven compensatie voor de hogere ziektekosten. Het cijfer voor 2008 zal naar verwachting nog veranderen wanneer de maatregelen uit het Coalitieakkoord in het beeld worden verwerkt.
Overheidsbegroting in 2007 in evenwicht
Naar verwachting is dit jaar vrijwel sprake van begrotingsevenwicht. Bij een gunstige conjuncturele ontwikkeling en beleidsarme uitgangspunten verbetert het EMU-saldo tot 0,7% BBP in 2008. Ruim de helft van dit overschot hangt samen met de conjuncturele situatie. Onder meer als gevolg van hogere ziektekostenpremies en progressie in de loon- en inkomstenheffing loopt de collectieve-lastendruk met 1% BBP op.
Coalitieakkoord nog niet verwerkt
In de raming voor 2008 is nog geen rekening gehouden met de gevolgen van het Coalitieakkoord. Dat kan pas wanneer in de Miljoenennota 2008 de plannen concreet zijn uitgewerkt. Dit versterkt de onzekerheid voor de raming van komend jaar. Volgens het tijdpad in het Coalitieakkoord stijgen de lasten in 2008 sterker en nemen de collectieve uitgaven minder sterk toe dan in dit Centraal Economisch Plan is verondersteld. Pas in latere jaren zijn lastenverlichtingen en uitgavenintensiveringen voorzien. Bij verwerking van het Coalitieakkoord zullen de economische groei en de koopkracht in 2008 minder gunstig uitkomen dan in de huidige raming. Het begrotingssaldo zal daarentegen sterker verbeteren.