6 december 2011

Groene groei: een wenkend perspectief?

Groene groei utopisch, groenere groei wel haalbaar

Persbericht
Het is utopisch om te verwachten dat Nederland in de afzienbare toekomst ‘groene groei’ realiseert, waarbij de economie groeit zonder dat de voorraden grondstoffen verder uitgeput raken en zonder dat een groter beroep gedaan wordt op de draagkracht van de aarde.

Groenere groei met minder negatieve gevolgen voor de fysieke omgeving is voorlopig het hoogst haalbare. Dat stelt Herman Stolwijk in de vandaag verschenen CPB Policy Brief 2011/12 'Groene Groei: een wenkend perspectief?'.

Het streven naar ‘groene groei’ is inmiddels een kern van het overheidsbeleid. Het is onbetwistbaar dat op lange termijn de economische groei binnen de grenzen van de draagkracht van de aarde moet blijven. De vraag is echter of en hoe ‘groene groei’ bereikt kan worden. Bestaande instrumenten als beprijzen, heffingen opleggen en subsidiëren van schone technologie kunnen hun bijdrage leveren, maar volstaan uiteindelijk niet, net zomin als overheidsbeleid gericht op bepaalde sectoren of technologieën. 

Voor echte groene groei zijn grote technologische doorbraken nodig, vooral op energiegebied. Die liggen echter nu nog niet in het verschiet en daarmee blijft ook het ideaal van groene groei voorlopig buiten bereik. 

De auteur wijst er op dat voor een groot aantal indicatoren de druk op de omgeving weliswaar minder snel groeit dan de economie, maar dat van volledige ontkoppeling van deze twee nog geen sprake is. Vooral door de hoge bevolkingsdichtheid en de structuur van de economie neemt Nederland binnen de Europese Unie een bescheiden plaats in op de ranglijsten van duurzaamheidsindicatoren.

Lees ook het bijbehorende persbericht, en het CPB Achtergronddocument:

Met de term 'groene groei' wordt meestal een situatie bedoeld waarin economische groei niet langer gepaard gaat met een toenemende druk op de draagkracht van de aarde en de grondstofvoorraden niet langer opraken.

De combinatie van eindige voorraden grondstoffen en grenzen aan de draagkracht van de aarde betekent dat groene groei op den duur de enige weg is die de mensheid zicht geeft op een duurzame verbetering van de levensstandaard. Dit geldt voor Nederland, maar ook voor de wereld als geheel. Een groen en welvarend Nederland kan slechts duurzaam bestaan in een wereld die ook als geheel binnen de draagkrachtgrenzen van de aarde blijft. Vandaar dat er nationaal en internationaal pogingen worden gedaan om groene groei te bewerkstelligen.

Voor de huidige welvaart heeft economisch beleid gericht op een groene groei twee kanten. Enerzijds leidt het tot nieuwe kennis, nieuwe werkgelegenheid en de ontwikkeling van nieuwe sectoren. Maar anderzijds ook tot kapitaalvernietiging, faillissementen en, in sommige sectoren, tot een afname van de werkgelegenheid. De ervaring en de economische logica leren dat er bij invoering van groene beleidsmaatregelen slechts zelden sprake is van een win-winsituatie. De les voor beleidsmakers is dat uitruilen tussen welvaart-nu versus welvaart-later de boventoon voeren.

Downloads

Auteurs

Herman Stolwijk