‘Goed om aansluiting met wetenschap te houden’

Wat zijn je eerste indrukken?
Voor ik hier kwam, zeiden mensen die ik over mijn nieuwe baan vertelde: “Het CPB is een geoliede machine.” En dat is ook zo. Ik kom uit de academische wereld en daar heb je geen machine, maar individuele onderzoekers die ieder hun eigen ding doen. Projectmatig werken is daarentegen de modus operandi van het CPB.  Er is intensieve wisselwerking, zowel binnen als buiten de organisatie: feedback geven, feedback ontvangen, verwerken en weer door.  

Als ik thuis wil uitleggen hoe ik de eerste weken heb ervaren, vergelijk ik het CPB met het centraal station van Tokio. Met meer dan 100 sporen en 38 verschillende uitgangen. Ondertussen heb ik een aantal treinen geïdentificeerd en uitgangen gevonden. Omdat het hier strak georganiseerd is, zijn mensen goed op de hoogte van processen en motieven. Als ik een vraag stel, dan blijkt het antwoord vaak al ergens gedocumenteerd te zijn.

Je oordeel over het CPB?
Ik voel heel erg de groepssfeer. De drang om samen te werken, het plezier straalt ervan af. Je spreekt collega’s die inhoudelijk geïnteresseerd zijn. Dat is niet een gegeven in een opdrachtgestuurde organisatie. Ook wordt er serieus gediscussieerd en geluisterd. Wel onder breed gevoelde tijdsdruk. 

Er zijn bij het CPB veel processen gaande en die zijn politiek en maatschappelijk relevant. Bijna dagelijks zie ik daarvan voorbeelden in de krant, bijvoorbeeld over het pensioenakkoord. We geven een analyse van de opties voor beleid door de doorrekening van verkiezingsprogramma’s, Keuzes in Kaart, en de Kansrijk series. Ik was kort geleden op een bijeenkomst bij de SER en daar werd het CPB meermaals aangehaald als een instituut dat een belangrijke bijdrage levert aan draagvlak voor beleid. 

Is draagvlak dan het doel van het CPB?
Nee, maar je hebt als maatschappij onafhankelijke instituten nodig waarvan uitspraken in het algemeen niet betwist worden. Als wetenschappelijke instelling rekenen wij beleidsvoornemens door. Bij de uitkomsten daarvan moet je je als politici en beleidsmakers neerleggen. Er wordt de laatste tijd meer getwijfeld aan wetenschappers en kennisinstellingen. Het CPB is tot nu toe ongeschonden gebleven, maar de tijdgeest is aan het veranderen. Hierin staande blijven is een van de grootste uitdagingen voor de toekomst.

Wat zijn je plannen?
Ik wil het treinstation eerst nog verder verkennen. Daar ben ik nog niet klaar mee. En er komt straks een nieuwe directeur binnen. Laura van Geest vertrekt per 1 februari naar de Autoriteit Financiële Markten. Dat is het moment om samen als directie de strategie voor de komende jaren uit te zetten.

Van belang vind ik het hoog houden van het academische gehalte van het CPB. Dat vergt onderhoud. We werken intensief samen met onze academic partners, over het algemeen hoogleraren aan Nederlandse universiteiten. Zij geven feedback op onze onderzoeksprojecten en rapporten. Het is cruciaal dat we zo de aansluiting met de wetenschap behouden.