26 november 2020

Actualisatie Verkenning middellange termijn 2022-2025 (november 2020)

Naast de novemberraming is vandaag een actualisatie van de middellangetermijnverkenning gepubliceerd. Deze biedt een doorkijk naar 2022-2025 en vormt ook de basis voor het doorrekenen van de verkiezingsprogramma’s. De economie herstelt geleidelijk van de corona-recessie. De corona-uitbraak leidt tot een bbp-niveau in 2025 dat 4% lager ligt dan in de verkenning uit maart waarin nog geen rekening was gehouden met de corona-uitbraak. De bbp-groei in 2022-2025 bedraagt 1,5% per jaar; de statische koopkracht neemt in deze periode niet toe. De werkloosheid daalt geleidelijk tot 4,5% in 2025. Het overheidstekort loopt, op basis van ongewijzigd beleid, terug tot 1,2% bbp in 2025. De corona-uitbraak verslechtert het houdbaarheidssaldo, dat een indicatie geeft van de mate waarin lasten verschoven worden naar toekomstige generaties. Volgens de huidige inschatting is het houdbaarheidstekort 2,4% bbp.
primary image 740x420

Veelgestelde vraag en antwoord

Waarom is er in de middellangetermijnverkenning geen ‘start-stop-scenario’ opgenomen, zoals in de novemberraming? 
Ook op de middellange termijn is de onzekerheid over de economische ontwikkeling zeer groot. Gezien het positieve nieuws over de ontwikkelingen rond de vaccins tegen het coronavirus, is het echter minder waarschijnlijk dat er nog langjarig sprake zal zijn van ‘doormodderen’. Om die reden is in de middellangetermijnverkenning geen ‘start-stop-scenario’ opgenomen. 

Bekijk ook: Novemberraming: Economische vooruitzichten 2021 en het bijbehorende persbericht.

26 november 2020
De economie herstelt geleidelijk van de corona-recessie.

De corona-uitbraak leidt tot een bbp-niveau in 2025 dat 4% lager ligt dan in de verkenning uit maart waarin nog geen rekening was gehouden met de corona-uitbraak. De bbp-groei in 2022-2025 bedraagt 1,5% per jaar; de statische koopkracht neemt in deze periode niet toe. De werkloosheid daalt geleidelijk tot 4,5% in 2025. Het overheidstekort loopt, op basis van ongewijzigd beleid, terug tot 1,2% bbp in 2025. De corona-uitbraak verslechtert het houdbaarheidssaldo, dat een indicatie geeft van de mate waarin lasten verschoven worden naar toekomstige generaties. Volgens de huidige inschatting is het houdbaarheidstekort 2,4% bbp.

Kerngegevenstabel actualisatie MLT, 26 november 2020

Internationale economie
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Relevant wereldhandelsvolume goederen en diensten (%) 1,6 4,7 0,8 4,3
Concurrentenprijs (goederen en diensten, exclusief grond- en brandstoffen (%) 1,3 1,6 0,7 0,8
Olieprijs (dollars per vat, niveau in eindjaar) 107,8 54,3 44,5 50,0
Eurokoers (dollar per euro, niveau in eindjaar) 1,33 1,13 1,18 1,24
Lange rente Nederland (niveau in eindjaar in %) 2,0 0,5 -0,4 -0,1
Volume bbp en bestedingen
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Bruto binnenlands product (bbp, economische groei, %) -0,4 2,1 0,6 1,5
Consumptie huishoudens (%) -0,8 1,4 0,0 2,4
Consumptie overheid (%) 0,8 0,7 2,4 1,3
Investeringen (inclusief voorraden, %) -3,7 5,5 0,6 1,4
Uitvoer van goederen en diensten (%) 2,2 5,0 1,3 3,6
Invoer van goederen en diensten (%) 1,7 5,3 1,6 4,3
Prijzen, lonen en koopkracht (toelichting/begrippen)
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025  
Prijs bruto binnenlands product (%) 0,8 0,7 2,3 1,3  
Uitvoerprijs goederen en diensten (exclusief energie, %) 0,8 0,2 0,6 0,8  
Prijs goedereninvoer (%) 1,4 -2,2 -0,9 0,8  
Inflatie (geharmoniseerde consumentenprijsindex, hicp, %) 2,0 0,5 1,7 1,5  
Loonvoet bedrijven (per uur, %) 1,9 0,6 2,4 1,7  
Cao-loon bedrijven (%) 1,6 1,3 2,1 1,5  
Koopkracht, statisch, mediaan, alle huishoudens (%) -0,7 1,3 1,0 -0,1  
Arbeidsmarkt
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Beroepsbevolking (%) 0,5 0,3 0,8 0,6
Werkzame beroepsbevolking (%) -0,2 0,9 0,5 1,0
Werkloze beroepsbevolking (in duizend personen, niveau in eindjaar) 647 438 565 430
Werkloze beroepsbevolking (niveau in eindjaar in % beroepsbevolking) 7,3 4,9 6,1 4,5
Werkgelegenheid (in uren, %) -0,6 1,6 0,6 0,9
Overig
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Arbeidsinkomensquote bedrijven (niveau in eindjaar in %) (a) 74,1 73,3 74,1 74,7
Arbeidsproductiviteit bedrijven (per uur, %) 0,4 0,5 0,3 0,5
Individuele spaarquote (niveau in eindjaar in % beschikbaar inkomen)(b) 1,7 3,0 8,1 2,8
Saldo lopende rekening (niveau in eindjaar in % bbp) 10,1 10,8 9,3 8,0
Collectieve sector (toelichting/begrippen)
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
EMU-saldo (niveau in eindjaar in % bbp) -2,9 1,3 -4,6 -1,2
EMU-schuld (ultimo eindjaar in % bbp) 67,7 56,9 59,0 59,7
Collectieve lasten (niveau in eindjaar in % bbp) 36,1 38,7 39,2 38,6
Bruto collectieve uitgaven (niveau in eindjaar in % bbp) 46,6 42,9 48,2 44,0

Aanvullende kerngegevens

Investeringen en uitvoer
  2009/2013 2009/2013 2014/2017 2018/2021
Bruto investeringen bedrijvensector (exclusief woningen %) -0,9 3,5 0,6 2,1
Investeringen bedrijven in woningen (%) -12,0 14,9 1,3 -0,4
Uitvoer van binnenslands geproduceerde goederen (exclusief energie, %) 1,7 4,5 -0,2 3,9
Wederuitvoer goederen (exclusief energie, %) 1,2 6,4 3,2 4,3
Prijzen,overheid, nationale cpi en contractloon marktsector (toelichting/begrippen)
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Nationale consumenten prijsindex (cpi, %) 2,0 0,8 1,8 1,6
Afgeleide nationale consumentenprijsindex (cpi, %) 1,5 0,7 1,4 1,6
Loonvoet sector overheid (%) 2,3 1,9 2,5 1,8
Prijs overheidsconsumptie, beloning werknemers (%) 0,9 1,6 3,1 1,5
Prijs materiële overheidsconsumptie (imoc, %) (a) 1,0 0,3 1,9 1,5
Prijs intermediair verbruik (%) 1,7 0,4 2,4 2,0
Prijs bruto overheidsinvesteringen (iboi, %) 1,5 0,3 2,1 1,3
Prijs nationale bestedingen (%) 1,1 0,6 2,2 1,4
Prijs toegevoegde waarde bedrijven (%) 0,6 0,5 1,9 1,3
Cao-loon marktsector (%) 1,5 1,3 2,0 1,5
Diverse kerngegevens (in niveaus) (toelichting/begrippen)
  2009/2013 2014/2017 2018/2021 2022/2025
Bruto binnenlands product (bbp, in miljarden euro's) 660,5 738,1 827,8 925,6
Bevolking (in duizenden personen) 16780 17082 17450 17715
Beroepsbevolking (in duizenden personen) 8913 9017 9310 9530
Werkloze beroepsbevolking, nationale definitie (in duizenden personen) 708 471 500 365
Werkloze beroepsbevolking, nationale definitie (in % beroepsbevolking) 8,9 5,9 6,1 4,4
Bruto modaal inkomen (euro) 32500 34000 36500 39000
EMU-saldo structureel (EC-methode, % bbp) -0,8 0,5 -2,7 -0,7

(a) De loonkostensubsidie NOW, en de continuïteitsbijdrage in de zorg, hebben een opwaarts effect op de loonvoetmutatie bedrijven in 2020 van 2,8%-punt en een neerwaarts effect van 1,9%-punt in 2021 en 0,7%-punt in 2022.

(b) De sluiting van delen van de overheid, in combinatie met doorbetaling van salarissen, en de loonkostensubsidie NOW hebben een opwaarts effect op de mutatie in 2020 van 0,2%-punt. In 2021 is er een neerwaarts effect van 0,1%-punt.

Contactpersonen

Contactpersonen